Kinh tế Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt

Kinh tế Việt Nam là một nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đang phát triển, phụ thuộc lớn vào nông nghiệp, du lịch, xuất khẩu thô và đầu tư trực tiếp nước ngoài[9]. Đảng Cộng sản Việt Nam chủ trương xây dựng ở Việt Nam một hệ thống kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Tính đến tháng 11 năm 2007, đã có Trung Quốc, Nga, Venezuela, Nam Phi, ASEAN và Ukraina tuyên bố công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường đầy đủ, đến năm 2013, đã có 37 quốc gia công nhận Việt Nam đạt kinh tế thị trường (VCCI) trong đó có Nhật Bản, Đức và Hàn Quốc.[10] Đến năm 2017, sau những nỗ lực đàm phán các Hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương với quốc tế, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã thông báo đã có 69 nước công nhận Việt Nam là một nền kinh tế thị trường tại phiên họp thường trực chính phủ[11], tuy nhiên Hoa Kỳ (đối tác thương mại lớn thứ 2) thì vẫn chưa công nhận kinh tế Việt Nam là một nền kinh tế thị trường hoàn chỉnh.[12] Xét về mặt kinh tế, Việt Nam là quốc gia thành viên của Liên Hợp Quốc, Tổ chức Thương mại Thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Nhóm Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương, Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương, ASEAN.

Số liệu

Tháng 10 năm 2020, theo ước đoán của Quỹ Tiền tệ Quốc tế ( IMF ), quy mô nền kinh tế Việt Nam với 97,3 triệu dân [ 13 ] theo GDP danh nghĩa đạt 340,6 tỷ đô la Mỹ, nhu cầu mua sắm tương tự đạt 1,047 tỷ đô la Mỹ [ 14 ], GDP trung bình đầu người theo danh nghĩa là 3,498 USD / người [ 15 ] còn theo sức mua là 10,755 USD / người. [ 16 ]

Theo Dự thảo Báo cáo chính trị tháng 10-2020 trình Đại hội XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam: Tính chung cả thời kỳ Chiến lược 2011 – 2020, tăng trưởng GDP dự kiến đạt khoảng 5,9%/năm, thuộc nhóm các nước tăng trưởng cao trong khu vực và trên thế giới. Quy mô GDP tăng gấp 2,4 lần, từ 116 tỷ USD năm 2010 lên 268,4 tỷ USD vào năm 2020. GDP bình quân đầu người tăng từ 1.331 USD năm 2010 lên khoảng 2.750 USD năm 2020. Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, năm 2020, quy mô nền kinh tế Việt Nam đạt khoảng 343 tỷ USD, đứng trong tốp 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới và đứng thứ tư ASEAN; GDP bình quân đầu người đạt 3.521 USD đứng thứ 6 ASEAN[17]. Theo đánh giá của IMF, kết thúc năm 2020, nếu tính theo sức mua tương đương, quy mô nền kinh tế Việt Nam đạt 1.050 tỷ USD và GDP bình quân đầu người phải đạt trên 10.000 USD. Theo số liệu của Ngân hàng Thế giới, với tăng trưởng kinh tế bình quân 6,8% một năm giai đoạn 2016-2019, Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia tăng trưởng cao nhất.[18]

Bạn đang đọc: Kinh tế Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt

Sở dĩ Tổng cục Thống kê cuối 2020 chỉ công bố tỷ suất tăng trưởng kinh tế, không có số liệu đơn cử GDP [ 19 ] là do năm 2019 và nhiều năm trước đó công bố GDP rồi lại công bố số liệu GDP đã nhìn nhận lại mà có độ chênh lệch rất cao ( 2010 là 27 %, 2011 là 27,33 %, 2012 là 25,53 %, 2013 là 24,9 %, năm trước là 25,38 %, năm ngoái là 23,83 %, năm nay là 25,11 %, 2017 là 25,72 %, 2018 là 25,2 %, 2019 là 26,79 %, năng lực năm 2020 là 24,2 % ). Năm 2019 GDP hơn 6 triệu tỷ VNĐ, nhìn nhận lại hơn 7 triệu 6 trăm nghìn tỷ VNĐ ( tương tự như GNI cũng có nhìn nhận lại và chênh lệch rất cao ). Nếu quy đổi ra USD giả sử tỷ giá hối đoái 1 USD bằng 23 nghìn VNĐ, thì GDP năm 2019 có hai số lượng khoảng chừng 262 tỷ USD và khoảng chừng 332 tỷ USD, và những số lượng tương đối khớp với những số lượng dự thảo Báo cáo chính trị và số liệu của Bộ Kế hoạch và góp vốn đầu tư đưa ra cho năm 2020, có sự chênh lệch rất lớn hai số lượng. GDP trung bình đầu người hơn 62 triệu đồng hay hơn 2.700 USD năm 2019, hay số lượng gần 2.800 USD của năm 2020 ( Tổng cục Thống kê ) là dựa theo số liệu GDP chưa được kiểm soát và điều chỉnh. Nếu dựa số lượng này thì vận tốc tăng GDP trung bình đầu người của năm 2020 là 1,02 % so với năm 2019. Với việc nhìn nhận lại GDP, chỉ là sự nhìn nhận lại những hoạt động giải trí thực tiễn đã diễn ra, quy mô kinh tế tăng lên chỉ là về mặt thống kê giám sát, chứ không phải là sự tăng thực tiễn. [ 20 ]Về cơ bản, Việt Nam tính toán GDP bằng giải pháp sản xuất. Phương pháp tiêu tốn ở phía cầu cũng được đưa ra trong niên giám thống kê sau khi đã ” chốt ” GDP từ giải pháp sản xuất. GDP theo chiêu thức thu nhập không được tính đến ( trừ những năm lập bảng cân đối liên ngành ). Từ năm 2010, Tổng cục Thống kê ( TCTK ) thống kê giám sát chỉ tiêu GDP theo đúng chuẩn mực của Liên hiệp quốc : GDP = Tổng giá trị tăng thêm ( GVA ) theo giá cơ bản + Thuế mẫu sản phẩm – Trợ giá loại sản phẩm. Xét về vận tốc tăng trưởng từ 2011, yếu tố thuế trừ đi trợ cấp đã được tách khỏi GVA của những ngành. Do vậy, tăng trưởng GDP và tăng trưởng GVA luôn là hai số lượng khác nhau. Tăng trưởng GVA mới là số lượng phản ánh sự tăng trưởng của sản xuất [ 21 ]. Trong Hệ thống những thông tin tài khoản vương quốc ( SNA ) không chỉ có GDP, mà còn có chỉ số khác phản ánh ” sức khỏe thể chất ” của nền kinh tế như : Tổng thu nhập vương quốc ( GNI ), thu nhập vương quốc khả dụng ( NDI ) và chỉ tiêu để dành. Đối với Việt Nam, những chỉ tiêu tăng trưởng GDP và lôi cuốn FDI luôn là một thước đo để nhìn nhận ” sức khỏe thể chất ” của nền kinh tế. Việc khuynh hướng tăng trưởng cho nền kinh tế về dài hạn, không phải chỉ lấy chỉ tiêu tăng trưởng GDP làm một chuẩn mực để phấn đấu. Tăng trưởng GDP hoàn toàn có thể cao, nhưng giá trị thực ra mà một vương quốc có được phải trải qua những chỉ số về GNI, NDI và tiết kiệm ngân sách và chi phí [ 22 ] .

Theo dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam XIII, năm 2020, GDP đạt 271,2 tỉ USD và GDP bình quân đầu người đạt 2.779 USD/người[23]. Báo cáo của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nêu rõ: “Kinh tế nước ta duy trì được tốc độ tăng trưởng bình quân khá cao (khoảng 5,9%) [nhiệm kỳ XII]…Trong khi kinh tế thế giới suy thoái, tăng trưởng âm gần 4%, kinh tế nước ta vẫn đạt mức tăng trưởng 2,91%“[24]. Chỉ số GDP/người của Việt Nam hiện nay là lấy GDP chia cho dân số ước tính, được hiểu là dân số đăng ký hộ khẩu, nhiều nước khác cũng vậy. Tuy nhiên để tính chính xác hơn thì nhiều nước áp dụng tính GDP bình quân đầu người cho cư dân địa phương (được hiểu là cộng thêm người nước ngoài tạm trú – thường trú có lao động kinh doanh trên lãnh thổ và trừ đi công dân ra nước ngoài lao động kinh doanh). Ví dụ như Trung Quốc, áp dụng chia GDP cho dân số thường trú, chứ không phải dân số đăng ký (đăng ký hộ khẩu) để tính GDP bình quân đầu người (vì thực tế một bộ phận dân cư là sinh sống tạm ở nước ngoài và đóng góp cho GDP nước ngoài và một bộ phận người nước ngoài sinh sống trên lãnh thổ Trung Quốc góp vốn và lao động đóng góp cho tăng trưởng GDP Trung Quốc). Dân số thường trú là những người sống thường xuyên trên địa bàn trên 6 tháng, kể cả dân số trôi nổi (không có đăng ký hộ khẩu).[25]

Lịch sử

Trước năm 1848

Nền văn minh của Việt Nam đã được kiến thiết xây dựng trên nông nghiệp. Các triều đại phong kiến đã luôn luôn coi nông nghiệp là cơ sở kinh tế chính, những tư tưởng kinh tế của họ được chứng minh và khẳng định trên chủ nghĩa trọng nông. Quyền sở hữu đất đai được công nhận bên cạnh chiếm hữu công ruộng đất và những khu công trình quy mô lớn như đê, những khu công trình thủy lợi đã được kiến thiết xây dựng ở đồng bằng sông Hồng tạo điều kiện kèm theo cho canh tác lúa nước. Trong những thời gian yên bình, những người lính được gửi về nhà để làm nông, triều đình gọi chủ trương này là ngụ binh ư nông. Hơn nữa, triều đình cấm giết mổ trâu bò, gia súc và tổ chức triển khai nhiều nghi lễ tương quan tới nông nghiệp. Thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật và thẩm mỹ được coi trọng, nhưng thương mại không được xem trọng, những người kinh doanh thương mại được gọi là ” con buôn “. Do đồng bằng nhỏ hẹp, nông nghiệp hiệu suất thấp, thủ công nghiệp và thương mại kém tăng trưởng nên nền kinh tế vương quốc là tự cung tự túc tự cấp. Trong khu vực Khu vực Đông Nam Á, Việt Nam không hề xem là một vương quốc phong phú .Từ thế kỉ 16, một nền kinh tế thị trường khởi đầu tăng trưởng. Tại Đàng Trong ngoại thương tăng trưởng mạnh. Đàng Trong trở thành nơi cung ứng nông sản, lâm sản, tài nguyên cho thương nhân Trung Quốc, Nhật Bản và phương Tây. Sang thời Nguyễn, những cảng thương mại khởi đầu, như Hội An, bị hạn chế, và những vương quốc quốc tế có nền văn hóa truyền thống khác nhau và tham vọng xâm lược của họ được coi là một mối rình rập đe dọa. Do nền kinh tế mang tính tự cung tự túc tự cấp, Việt Nam không có một nền công nghiệp và thương mại tăng trưởng nên cũng không có nhu yếu Open để giao thương mua bán. Chính sách đóng cửa này khiến ngoại thương không hề tăng trưởng khiến sản xuất trong nước không có tác nhân kích thích để tăng trưởng dẫn đến một mức độ đình trệ trong nền kinh tế Việt Nam và góp thêm phần đưa Việt Nam trở thành thuộc địa của Pháp. [ 26 ] Trong khi đó Nhật Bản tuy cũng thi hành chủ trương Toả Quốc vì quan ngại bị phương Tây xâm lược nhưng nền kinh tế của họ đã tăng trưởng tới mức hình thành một thị trường trong nước và có nhu yếu tăng cường ngoại thương. Nhật Bản đã có những đô thị lớn sầm uất và một giới người kinh doanh khao khát làm giàu. Chủ nghĩa tư bản đang hình thành tại Nhật Bản. Chính do đó Nhật Bản đồng ý Open để giao thương mua bán với phương Tây .

Trước 1954

Trong những đổi khác xã hội vì sự xâm nhập của người Pháp là nhiều loại sản phẩm mới, trong đó có nhiều thực vật được đưa vào Việt Nam từ châu Âu, châu Mỹ, châu Phi và cả những nước châu Á lân cận góp nguồn. Đồn điền cây cafe ( xuất phát từ châu Phi ), cây cao su đặc ( từ Nam Mỹ ) được quy hoạch và tăng trưởng, biến hóa hẳn bộ mặt quốc gia, đưa dân lên miền núi khai thác và định cư. Ở miền xuôi thì trái cây nhiệt đới gió mùa như chôm chôm, măng cụt cũng được trồng, lấy giống từ Mã Lai, Nam Dương. Ngoài ra nhiều loại rau như khoai tây, súp lơ, xu hào, cà rốt, tỏi tây nhập cảng từ Pháp được trồng quy mô kể từ năm 1900. [ 27 ] Nhiều món ăn mới cũng theo chân người Pháp ra đời ở Việt Nam như bánh mì, bơ, pho mát, cafe rồi trở thành quen thuộc .

Pháp thực hiện độc quyền thương mại, đặc biệt là công khai buôn bán thuốc phiện. Độc quyền nấu rượu thì giao cho công ty Société des Distilleries d’Indochine phân phối cho toàn Liên bang dưới hiệu “RA” (Régie de Alcool), tục gọi là “rượu ty”. Những nguồn rượu khác thì bị liệt vào hạng rượu lậu và ai nấu hay mua thì bị truy tố và tài sản tịch thu.[28] Đối với thuốc phiện thì quyền nhập cảng, chế biến và bán sỉ là do cơ quan Régie de l’Opium đảm nhận. Tính đến năm 1900 thì lợi nhuận chính phủ thu được từ thuốc phiện đạt hơn phân nửa số tiền thu nhập của toàn Liên bang Đông Dương.[29] Riêng việc phân phối bán lẻ là để cho tư nhân, đa số là người Hoa.[30]

Quá trình công nghiệp hoá tiến triển chậm. Nền công nghiệp Việt Nam nhỏ bé và không hoàn hảo với những cơ sở sản xuất lớn là của tư bản Pháp còn công nghiệp bản địa chỉ gồm những doanh nghiệp nhỏ hoạt động giải trí trong lãnh vực sản xuất hàng tiêu dùng và những hộ mái ấm gia đình sản xuất tiểu thủ công nghiệp. Ngành công nghiệp không tăng trưởng là chủ đích của thực dân Pháp không muốn để cho dân bản xứ lập công ty để cạnh tranh đối đầu với những công ty của Pháp. Nước Pháp muốn duy trì nền công nghiệp bản xứ tại Đông Dương là nền sản xuất bằng tay thủ công, không yên cầu chất lượng nhân công cao mặc dầu có những chỉ trích của những nhà công nghiệp và nhà kinh tế học ngay tại thời gian đó. [ 31 ] Người Pháp kiến thiết xây dựng một số ít cơ sở công nghiệp khai khoáng, cơ khí, công nghiệp chế biến nông lâm sản, công nghiệp nhẹ nhưng vẫn chưa hình thành nền tảng công nghiệp hoàn hảo tại Việt Nam, trong khi Nhật Bản đã thiết kế xây dựng khá nhiều cơ sở công nghiệp tại những thuộc địa của họ như Triều Tiên, Mãn Châu. Công nghiệp thời Pháp thuộc đã cung ứng 1 số ít mẫu sản phẩm và kỹ thuật mới như : điện, xi-măng, diêm, bia, xà phòng, thuốc lá, thuỷ tinh, xe hơi, xe đạp điện, tàu điện, tàu hoả, những mẫu sản phẩm cơ khí … Một số loại sản phẩm quen thuộc được sản xuất theo qui trình mới như nước máy, giấy, vải, thuốc lá … Nhờ sự giao thương mua bán mà lần tiên phong, người Việt Nam được biết những mẫu sản phẩm của phương Tây, như : dầu hỏa và đèn dầu hỏa, thuốc lá điếu, diêm, xà phòng, sữa bò, kính đeo mắt, ô che mưa nắng, giầy dép, kính lắp cửa, những vật dụng thủy tinh … làm biến hóa tiêu dùng trong nước. Sau khi thiết lập được chính quyền sở tại tại Việt Nam, Pháp cũng đã thiết lập chính sách bảo lãnh mậu dịch, dựng hàng rào thuế quan và vận dụng 1 số ít độc quyền có lợi cho hàng hoá Pháp. Nền kinh tế Open 1 số ít kỹ thuật hoàn toàn có thể coi là tân tiến vào thời kỳ đó tạo ra một hiệu suất mới trong sản xuất và đời sống như kỹ thuật khai thác hầm mỏ, kỹ thuật chế biến lâm sản, vận tốc và chất lượng của giao thông vận tải liên lạc, kỹ thuật và chất lượng thiết kế xây dựng … Công nghiệp sinh ra đã góp thêm phần lan rộng ra thị trường trong nước và thị trường quốc tế, một bộ phận dân cư trong nước, nhất là dân thành thị làm quen với những mẫu sản phẩm văn minh phương Tây như điện, xà phòng, nước máy, thuốc lá, xi-măng … Một số ngành sản xuất truyền thống như lúa gạo, cafe, chè, gỗ … có năng lực lan rộng ra sản xuất, để trong bước đầu vươn ra thị trường quốc tế. Công nghiệp còn tạo ra một đội ngũ công nhân và kỹ thuật viên Việt Nam tiếp thu kỹ thuật phương Tây. [ 32 ]Công nghiệp thời Pháp thuộc chú trọng vào sử dụng nhân công giá rẻ và khai thác tài nguyên nên có tỷ suất lợi nhuận cao nhưng sản lượng rất thấp. Công nghiệp mang đặc thù thâm dụng lao động do nó chú trọng khai thác lao động giá rẻ của dân bản xứ hơn thâm dụng tư bản để nâng cao hiệu suất và sản lượng. Cho đến 1931, trong tổng giá trị mẫu sản phẩm quốc nội của Đông Dương là 750 triệu đồng Đông Dương, công nghiệp chỉ chiếm có 105 triệu, tức chỉ đạt 14 %. Trong thập kỷ 1930, công nghiệp đã tiến xa hơn : tăng gấp đôi so với những gì Pháp đã làm ở đây trong vòng 70 năm ( 1860 – 1930 ). Đến năm 1938, trong tổng sản phẩm quốc nội của Đông Dương là 1014 triệu đồng Đông Dương, công nghiệp chiếm 233,08 triệu, tức 22 %. Chỉ có một tỷ suất nhỏ dân cư Việt Nam được hưởng những thành tựu của sự tăng trưởng công nghiệp. Điện, nước máy, xà phòng, đường tàu, đường nhựa và điện tín vẫn còn lạ lẫm với nông thôn, người nghèo. Tính tới năm 1940, lượng điện tiêu thụ trên đầu người tại Việt Nam chỉ bằng 1/107, lượng sắt thép sử dụng bằng 1/10 so với nước Pháp. [ 32 ] Nền kinh tế Việt Nam vẫn đa phần dựa vào nông nghiệp với phương pháp sản xuất không đổi khác trong hàng ngàn năm. Quan hệ sản xuất tại nông thôn vẫn là quan hệ địa chủ – tá điền như thời Trung cổ, còn tại thành thị, chủ nghĩa tư bản chỉ mới manh nha Open. Người Việt có mức sống rất thấp, bần hàn phổ cập trên toàn quốc gia, đặc biệt quan trọng ở miền Bắc và miền Trung. Ở nông thôn sống sót xích míc giữa địa chủ và tá điền còn ở thành thị có sự tương phản giữa những tầng lớp tư sản, quan chức hạng sang và thị dân lớp dưới. Người Pháp kiến thiết xây dựng một số ít hạ tầng cơ bản tại An Nam. Hệ thống kinh tế mà Pháp góp vốn đầu tư tại An Nam như những đồn điền cao su đặc, mỏ than, những thành phố lớn, đường tàu, cảng biển là để Giao hàng cho công cuộc khai thác thuộc địa của họ chứ không phải để ship hàng quyền lợi của dân bản xứ. [ 33 ] Dù người Pháp đã mang những yếu tố văn minh vào nền kinh tế Việt Nam nhưng nhìn tổng thể và toàn diện nền kinh tế Việt Nam vẫn đang trong thực trạng tiền tư bản, bán Trung cổ, chỉ tương tự với trình độ châu Âu vào đầu thế kỷ 19 .Theo giáo sư Trần Văn Thọ, kinh tế Việt Nam thời Pháp thuộc đạt sản lượng nhất là năm 1938, trung bình đầu người cao hơn năm 1960 là 60 %, sau đó sụt giảm dần do cuộc chiến tranh. Năm 1938, tổng loại sản phẩm quốc nội của Đông Dương là 1,014 tỷ tiền Đông Dương, trong đó công nghiệp chiếm 22 %. Kinh tế thị trường có mức độ tăng trưởng nhất định. So với thời trước thực dân, cơ cấu tổ chức kinh tế chuyển từ kinh tế phong kiến nặng tự cung tự túc tự cấp sang nền kinh tế có công nghiệp và thương mại tăng trưởng ở mức độ sơ khai, đa phần xuất khẩu lúa gạo, cao su đặc, than, … Lao động giá rẻ của người bản xứ được tận dụng. Nhiều khu công trình giao thông vận tải và thành phố văn minh theo kiểu phương Tây được thiết kế xây dựng, ship hàng cho quyền lợi của thực dân Pháp .

Giai đoạn 1954 – 1976

Thời gian này, Chiến tranh Việt Nam nổ ra. Trong thời kỳ này, Việt Nam bị chia cắt thành hai vùng với hai chính sách chính trị và kinh tế khác nhau .
GDP của Việt Nam và các nước trong khu vực (Đơn vị nghìn tỷ USD), tính đến 2017, nguồn World Bank Trong tiến trình này, kinh tế Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tăng trưởng trung bình năm là 6 % ( GDP đầu người trung bình năm tăng khoảng chừng 3 % ), còn kinh tế Việt Nam Cộng hòa tăng trưởng trung bình 3,9 % / năm ( trung bình đầu người tăng 0,8 % ). Đặc biệt, kinh tế Việt Nam Cộng hòa tăng trưởng ở số âm trong quá trình 1965 – 1975 hầu hết do cuộc chiến tranh đã lan rộng khắp miền và ở mức độ kinh khủng. [ 34 ]. Tổng tăng trưởng trung bình cả hai miền 1,9 % quy trình tiến độ 1955 – 1976 [ 35 ] .Tổng sản phẩm trong nước ( GDP ) của Việt Nam Cộng hòa và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa quá trình 1955 – 1975 được ghi tại bảng dưới đây ( đơn vị chức năng : triệu USD, tính theo thời giá năm ngoái ) [ 36 ] .

Năm	1956	1958	1960	1963	1965	1967	1968	1970	1972	1973	1974
Việt Nam Cộng hòa	11.283	12.714	15.274	16.422	13.515	–		10.917	9.140	10.030	10.285
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa	2.587	–	4.113	4.702	6.000	6.406	6.983	10.689	11.313	11.145	11.422

Ở thời gian 1956, Tổng sản phẩm trong nước ( GDP ) của Việt Nam Cộng hòa cao gấp 5 lần so với Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Có sự chênh lệch lớn này là do chủ quyền lãnh thổ miền Bắc Việt Nam bị tàn phá nặng nề trong Chiến tranh Đông Dương, trong khi chủ quyền lãnh thổ miền Nam ít bị tàn phá hơn nhiều. Tuy nhiên, trong tiến trình 1955 – 1970, khoảng cách này dần bị thu hẹp, đặc biệt quan trọng là kể từ năm 1963, khi kinh tế Việt Nam Cộng hòa suy thoái và khủng hoảng nhiều năm liền. Đến năm 1972 trở về sau thì tổng sản phẩm trong nước ( GDP ) của Việt Nam Dân Chủ Cộng hòa đã vượt cao hơn so với Việt Nam Cộng hòa [ 36 ]GDP trung bình đầu người của Việt Nam Cộng hòa và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa quá trình 1955 – 1975 được ghi tại bảng dưới đây ( đơn vị chức năng : USD / người / năm ) [ 37 ] :

Năm	1956	1958	1960	1962	1964	1966	1968	1970	1972	1974
Việt Nam Cộng hòa	62	88	105	100	118	100	85	81	90	65
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa	40	50	51	68	59	60	55	60	60	65

Giai đoạn tiên phong là 1955 – 1963, cả Việt Nam Cộng hòa và Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đều có mức tăng trưởng kinh tế cao ( kinh tế Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tăng 1,7 lần trong khi Việt Nam Cộng hòa tăng 1,6 lần ). Giai đoạn thứ 2 là năm 1964 – 1975, tăng trưởng trở nên bấp bênh khi mà cả hai miền Việt Nam đều bị lôi vào sự leo thang cuộc chiến tranh với sự dính líu trực tiếp của Hoa Kỳ cho đến khi cuộc chiến tranh kết thúc [ 37 ]Giai đoạn 1955 – 1975, nhìn chung, Việt Nam Cộng hòa có mức GDP trung bình đầu người cao hơn so với Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Nguyên nhân là từ mức viện trợ kinh tế cực kỳ lớn từ Mỹ. Tuy nhiên, một điều mê hoặc là năm 1974 ( năm áp chót của cuộc chiến tranh ), khoảng cách GDP trung bình đầu người giữa hai miền Việt Nam đã biến mất, kinh tế hai miền đã ở mức ngang nhau khi cuộc chiến tranh kết thúc [ 37 ]. Có thể lý giải điều này là do sự cắt giảm viện trợ kinh tế của Hoa Kỳ từ năm 1973 khiến kinh tế Việt Nam Cộng hòa bị suy thoái và khủng hoảng .Việt Nam Cộng hòa sống sót kinh tế thị trường, phân hóa giai cấp, thu nhập trung bình không phù hợp với GDP trung bình, tức là có thu nhập không theo lao động, không tính vào tổng GDP, trong khi Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sống sót mạng lưới hệ thống bao cấp, thu nhập dân chúng phụ thuộc vào nhiều vào chính sách tem phiếu, vận dụng theo quy luật ” làm theo năng lượng, hưởng theo lao động “. Đặc điểm chung của hai miền là nhờ vào nhiều vào viện trợ bên ngoài. Vốn góp vốn đầu tư của người Hoa ở Việt Nam Cộng hòa năm 1969 chiếm 35 % tổng vốn góp vốn đầu tư kinh tế Việt Nam Cộng hòa. Các vùng do Mặt trận trấn áp có chủ trương kinh tế riêng. Sản xuất ở miền Bắc ước tính bằng 70 % ở miền Nam trong quy trình tiến độ 1950 – 1975 [ 38 ]. Ở miền Nam, chênh lệch thu nhập lớn trong dân chúng, giữa thành thị – nông thôn, và tác động ảnh hưởng của chiến tranh ảnh hưởng đến kinh tế theo cả hai chiều xấu tốt trong những bộ phận dân chúng khác nhau, xuất khẩu thô và dịch vụ tương quan cuộc chiến tranh tăng trưởng. Kinh tế Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tuy có dựa vào viện trợ bên ngoài, nhưng nặng về tự cung tự túc tự cấp, tự lực tự cường, thương mại kém tăng trưởng và nhà nước phân chia thu nhập nên ít phân hóa giàu nghèo, nhưng ngân sách cho cuộc chiến tranh lớn, đồng nghĩa tương quan tăng gánh nặng góp phần của dân chúng cho ngân sách cuộc chiến tranh .

Giai đoạn 1976 – 1986

Năm 1976, Việt Nam thống nhất đổi tên thành nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam, năm 1980 ra Hiến pháp thể chế hóa đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam được quyết định tại Đại hội Đại biểu toàn quốc năm 1976, nhằm tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên chủ nghĩa xã hội, thực hiện ba cuộc cách mạng: về quan hệ sản xuất, khoa học – kỹ thuật, tư tưởng và văn hóa (phát triển từ một nền sản xuất nhỏ, nông nghiệp lạc hậu, bỏ qua giai đoạn tư bản chủ nghĩa tiến thẳng lên sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa). Các chính sách quốc hữu hóa và tập thể hóa được đẩy mạnh ở miền Nam, ngoài ra áp dụng phân bổ lại nguồn lực lao động trên cả nước, bao gồm cả xây dựng các vùng kinh tế mới, từng bước hoàn thiện phân phối xã hội chủ nghĩa làm theo năng lực hưởng theo lao động, xóa bỏ kinh tế hàng hóa. Chỉ tiêu kinh tế đặt ra rất cao trong hoàn cảnh chiến tranh tàn phá nặng nề cơ sở hạ tầng, đặc biệt là các vùng nông thôn và một số cơ sở hạ tầng giao thông và công nghiệp miền Bắc, nhân lực hạn chế do tỷ lệ thương tật trong chiến tranh cao, tỷ lệ mù chữ khá cao, khả năng quản lý kinh tế yếu kém, phát triển kinh tế dàn trải, đầu tư nhiều cho nông thôn và các tỉnh (hòng sớm xóa bỏ hố phân hóa kinh tế giữa hai miền, nông thôn – thành thị, đồng bằng – miền núi) trong khi điều kiện các vùng về tài nguyên tự nhiên, nhân lực rất khác nhau (rất khác với mô hình kinh tế thị trường sau này các vùng có điều kiện phát triển như thành thị, duyên hải, có nhiều tài nguyên và chất lượng nhân lực tốt được đầu tư nhiều hơn và lợi nhuận chảy nhiều vào các khâu trung gian cấp vốn và đầu ra sản phẩm).

Đường lối kinh tế chủ yếu của Việt Nam từ thời kỳ này là công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa, thiết kế xây dựng chính sách làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa của nhân dân lao động ( gồm công nhân, nông dân tập thể, tri thức xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tại Đại hội đại biểu toàn nước lần thứ V do Lê Duẩn, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng trình diễn, ngày 27 tháng 3 năm 1982 :

Công nghiệp nặng được ưu tiên phát triển
Các thành phần kinh tế phi xã hội chủ nghĩa được cải tạo, kinh tế quốc doanh giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế quốc dân và được phát triển ưu tiên, nông dân ở Nam Trung Bộ và Nam Bộ được khuyến khích tham gia sản xuất tập thể
Nhà nước lãnh đạo nền kinh tế quốc dân theo kế hoạch thống nhất.
Hội nhập kinh tế thông qua triển khai các hiệp định hợp tác với các nước xã hội chủ nghĩa, đặc biệt là trong khuôn khổ Hội đồng Tương trợ Kinh tế từ năm 1978.

Thời kỳ này được nhắc đến với danh từ ” bao cấp “. Nền kinh tế hoạt động giải trí theo chính sách tập trung chuyên sâu kế hoạch hóa. Nhà nước lên kế hoạch cho mọi hoạt động giải trí kinh tế, những nhà máy sản xuất, nhà máy sản xuất cứ theo kế hoạch nhà nước mà làm. Thành phần kinh tế tư nhân dần bị xóa bỏ ( Hiến pháp được cho phép kinh tế trên nền chiếm hữu tư nhân rất hãn hữu trong quá trình quá độ ). Nông dân thao tác trong những hợp tác xã. Về triết lý, những hợp tác xã thuộc thành phần kinh tế tập thể, tuy nhiên do ruộng đất thuộc sở hữu toàn dân ( do Nhà nước quản trị nhưng dân cư không dễ giám sát với tư cách người chủ tối cao ), cộng thêm cơ cấu tổ chức quản trị hợp tác xã bất hợp lý, làm theo chỉ tiêu nhà nước và phụ thuộc vào nhà nước nên những sáng tạo độc đáo lối làm ăn tập thể mang tính nhân đạo và đùm bọc lẫn nhau không hề phát huy công dụng, thậm chí còn mang tính kinh tế nhà nước hơn là kinh tế tập thể .
Do sản xuất kém tăng trưởng, sản phẩm & hàng hóa không đủ, nên việc phân phối bị trấn áp bằng chính sách tem phiếu. Chế độ phân phối này chấm hết vào năm 1994 khi chủ trương tiền tệ hóa được hoàn tất .Từ năm 1976 đến 1980, thu nhập quốc dân tăng rất chậm, có năm còn giảm : Năm 1977, tăng 2,8 % ; năm 1978, tăng 2,3 % ; năm 1979, giảm 2 % ; năm 1980, giảm 1,4 %, trung bình 1977 – 1980 chỉ tăng 0,4 % / năm, thấp xa so với vận tốc tăng trưởng dân số, làm cho thu nhập quốc dân trung bình đầu người bị sụt giảm 14 % [ 39 ]. GDP trung bình đầu người là 80 USD năm 1980 thấp hơn Lào ( 94 USD ), và Campuchia ( 191 USD ) [ 40 ]. Theo 1 số ít thống kê, kế hoạch 5 năm lần thứ hai chỉ tiêu tăng 13-14 % mỗi năm, nhưng chỉ tăng 0,4 % mỗi năm, trong đó nông nghiệp tăng 1,9 % và công nghiệp tăng 3,3 %, phân phối yếu kém và tiêu tốn lãng phí vốn góp vốn đầu tư [ 41 ] .

Kết quả này do nhiều nguyên nhân, như không còn nhận nguồn viện trợ dồi dào từ bên ngoài, hậu quả của các cuộc chiến tranh, ngân sách quốc phòng lớn, cấm vận của Mỹ, nạn thuyền nhân và chảy máu chất xám, thiên tai, dân số tăng nhanh,… trong đó có cả “do khuyết điểm, sai lầm của các cơ quan Đảng và Nhà nước ta từ trung ương đến cơ sở về lãnh đạo và quản lý kinh tế, quản lý xã hội“[42] dẫn tới “chủ quan, nóng vội, đề ra những nhiệm vụ và chỉ tiêu của kế hoạch nhà nước quá cao so với khả năng, những chủ trương sản xuất, xây dựng, phân phối, lưu thông thiếu căn cứ xác đáng, dẫn đến lãng phí lớn về sức người, sức của;… rất bảo thủ, trì trệ trong việc chấp hành đường lối của Đảng và nhiều nghị quyết của Trung ương, trong việc đánh giá và vận dụng những khả năng về nhiều mặt của đất nước…. kéo dài cơ chế quản lý quan liêu bao cấp với các kế hoạch hóa gò bó, cứng nhắc, không đề cao trách nhiệm và mở rộng quyền chủ động cho cơ sở, địa phương và ngành, và cũng không tập trung thích đáng những vấn đề mà Trung ương cần và phải quản lý… duy trì quá lâu một số chính sách kinh tế không còn thích hợp, cản trở sản xuất và không phát huy nhiệt tình cách mạng và sức lao động sáng tạo của những người lao động… chưa nhạy bén trước những chuyển biến của tình hình, thiếu những biện pháp có hiệu quả“[43] Việt Nam thiếu khả năng hoạch định và quản lý kinh tế do đa số cán bộ trình độ quản lý kinh tế kém. Mô hình kinh tế nặng về tự cung tự cấp, quan liêu, không sử dụng có hiệu quả các nguồn lực vật chất cũng như con người của quốc gia. Thêm và đó phải kể hai cuộc đổi tiền năm 1975 (do Cộng hòa Miền Nam Việt Nam thực hiện) và đổi tiền năm 1978 trên toàn quốc để thực thi “đánh tư sản mại bản”, làm cạn kiệt vốn liếng của người dân và làm xáo trộn kinh tế trầm trọng.[44][45][46][47][48].

Tỷ lệ lạm phát kinh tế của Việt Nam thời kỳ 1980 – 2010Kim ngạch xuất khẩu năm 1980 chỉ đạt 15 % kim ngạch nhập khẩu. Cùng năm đó, chỉ tiêu thóc lúa là 21 triệu tấn nhưng thu hoạch chỉ đạt 12 triệu tấn. Tình hình lương thực thiếu vắng trầm trọng khiến lượng gạo mua qua mậu dịch quốc doanh bị hạn chế tương tự với thời kỳ cuộc chiến tranh quyết liệt nhất ở miền Bắc. Khoảng 10-15 % lương thực phải nhập khẩu. Hàng hóa không đủ, để giàn trải những khoản nợ từ khối Cộng sản, cơ quan chính phủ Việt Nam xoay sang trả nợ bằng lao động. Riêng tại Liên Xô đã có hơn 100.000 thợ thuyền người Việt được gửi sang để bù vào phần nào cán cân mậu dịch. [ 49 ] Thu nhập trung bình đầu người năm 1976 là 101 USD, đến năm 1980 có 91 USD, trong khi năm 1982 là 99 USD, riêng tại miền Bắc năm 1976 là 82 USD, đến năm 1980 là 58 USD. [ 50 ]. Tốc độ tăng kinh tế quy trình tiến độ 1975 đến 1985 xê dịch ở 1,9 % – 0,6 % .

Năm 1982, Đại hội V của Đảng Cộng sản Việt Nam đã thừa nhận kinh tế Việt Nam trong thời kỳ 1976–1980 là: “kết quả sản xuất không tương xứng với sức lao động và vốn đầu tư bỏ ra, những mất cân đối lớn của nền kinh tế vẫn trầm trọng, thu nhập quốc dân chưa bảo đảm được tiêu dùng của xã hội trong khi dân số tăng nhanh; thị trường, vật giá, tài chính, tiền tệ không ổn định, đời sống của nhân dân lao động còn nhiều khó khăn“.[43] Vì thế, từ năm 1982, Đảng này quyết định Việt Nam sẽ tập trung sức phát triển mạnh nông nghiệp và coi nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, đẩy mạnh sản xuất hàng tiêu dùng, và kết hợp nông nghiệp, công nghiệp hàng tiêu dùng và công nghiệp nặng trong một cơ cấu công – nông nghiệp hợp lý, tăng cường phân cấp cho địa phương trong công tác sản xuất và quản lý sản xuất. Kinh tế quốc doanh vẫn tiếp tục giữ vai trò chủ đạo, kinh tế gia đình được khuyến khích. Thị trường không có tổ chức bị quản lý chặt chẽ.[43]

Tính chung vận tốc tăng trưởng 5 năm, năm 1981 tăng 2,3 %, năm 1982 tăng 8,8 %, năm 1983 tăng 7,2 %, năm 1984 tăng 8,3 %, năm 1985 tăng 5,7 %, trung bình 1981 – 1985 tăng 6,4 % / năm [ 39 ]. Tốc độ tăng kinh tế cả quy trình tiến độ 1975 đến 1985 trung bình là 3,7 %, trong khi dân số tăng 2,3 % tuy nhiên chỉ tiêu đặt ra cho kế hoạch 5 năm lần thứ ba chỉ từ 4,5 % – 5 % mỗi năm nhưng tăng trung bình 6,4 % mỗi năm, nông nghiệp tăng 5,3 % và công nghiệp tăng 9,3 %. Lạm phát đầu những năm 80 là cao với 50 %, đến 1985 là 587,2 % ( tiến trình 1975 – 1980 lạm phát kinh tế trung bình mỗi năm có 21,2 % ) [ 51 ] .Tuy nhiên, thời kỳ 1981 – 1985, kinh tế Việt Nam đã không triển khai được tiềm năng đã đề ra trong nghị quyết đại hội V là cơ bản không thay đổi tình hình kinh tế-xã hội, không thay đổi đời sống nhân dân. Sai lầm về tổng kiểm soát và điều chỉnh giá – lương – tiền cuối năm 1985 đã đẩy nền kinh tế quốc gia đến những khó khăn vất vả mới. Kinh tế – xã hội lâm vào khủng hoảng cục bộ trầm trọng. [ 52 ] Siêu lạm phát kinh tế Open và lê dài, từ năm 1985 lê dài đến 1988 từ 500 % đến 800 %. Nguồn gốc lạm phát kinh tế một nguyên do là do thâm hụt ngân sách của những doanh nghiệp nhà nước [ 53 ]. Tuy nhiên chưa ổn mạng lưới hệ thống phân phối cũng đáng kể .Để vượt qua khó khăn vất vả, những địa phương nhất là địa phương ở Nam Bộ đã có những giải pháp ” xé rào ” như khoán hộ, khoán sản phẩm, bù giá vào lương, tăng cường quan hệ ngoại thương với những quốc tế khối xã hội chủ nghĩa. Những giải pháp ” xé rào ” này đã mang lại những hiệu suất cao nhất định trong tăng hiệu suất sản xuất, xử lý thực trạng khan hiếm sản phẩm & hàng hóa và nợ lương người lao động. Vì thế, chúng đã lôi cuốn được sự chú ý quan tâm của những nhà lãnh đạo Đảng và nhà nước. [ 54 ] [ 55 ] Khoán sản phẩm đến nhóm và người lao động ( hay Khoán 100 gọi dựa theo Chỉ thị 100 của Ban Bí thư TW Đảng Cộng sản Việt Nam khóa IV ) và lan rộng ra quyền tự chủ sản xuất kinh doanh thương mại cho những xí nghiệp sản xuất quốc doanh ( nghị quyết 25 / CP của nhà nước ) được Đảng và nhà nước được cho phép thử nghiệm và dần vận dụng thoáng rộng từ năm 1981. Ở Thành Phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, 1 số ít nhà nghiên cứu kinh tế gồm cả những người được huấn luyện và đào tạo thời Việt Nam Cộng hòa đã được chỉ huy Đảng triệu tập để điều tra và nghiên cứu, chuẩn bị sẵn sàng cho Đổi mới. [ 56 ]Những thực tiễn ” xé rào ” và lý luận mới trên đã giúp Đảng Cộng sản Việt Nam tiến hành chính thức chương trình Đổi mới tư duy quản trị kinh tế mà biểu lộ trước hết là nghị quyết của Đại hội VI tổ chức triển khai vào giữa tháng 12 năm 1986. Các quyết định hành động thay đổi gắn với tên tuổi của Tổng Bí thư Trường Chinh và chỉ huy bởi Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh .

Giai đoạn 1986 – 2006

Xem thêm: Đổi mới

Tăng trưởng GDP thực tiến trình 1980 – 2010Thời kỳ 1986 – 2000 gọi là thời kỳ chuyển tiếp của nền kinh tế Việt Nam ( tiếng Anh : transitional economy ), từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung chuyên sâu sang quản lý và vận hành theo cơ chế thị trường, nhưng không phải là thị trường trọn vẹn tự do mà ” có sự quản trị, điều tiết của nhà nước “, theo nhà nước Việt Nam là để nhằm mục đích hạn chế những khuyết tật của kinh tế thị trường .Giai đoạn 1986 – 1990, Việt Nam tập trung chuyên sâu tiến hành Ba Chương trình kinh tế lớn : lương thực – thực phẩm, hàng tiêu dùng, hàng xuất khẩu. Các hình thức ngăn sông cấm chợ, chia cắt thị trường được xóa bỏ dần, kế hoạch kinh tế của nhà nước được triển khai trên cơ sở hạch toán. Đặc biệt, những thành phần kinh tế ngoài quốc doanh và tập thể được thừa nhận và khởi đầu được tạo điều kiện kèm theo hoạt động giải trí. Nền kinh tế từ từ được thị trường hóa. Song Đảng chủ trương và triển khai kinh tế quốc doanh là chủ yếu, chi phối những thành phần kinh tế khác. Cơ chế quản trị nền kinh tế bằng mệnh lệnh hành chính từ từ giảm đi. [ 57 ] [ 58 ] [ 59 ]Kinh tế Việt Nam mở màn có những chuyển biến tốt. Từ chỗ phải nhập khẩu lương thực, Việt Nam đã sản xuất đủ tự cung cấp, có dự trữ và còn xuất khẩu gạo. Khoán 10 được tiến hành từ năm 1988 trên quy mô toàn nước càng khuyến khích nông dân sản xuất lúa gạo. Hàng hóa, nhất là hàng tiêu dùng, nhiều hơn và phong phú hơn. Xuất khẩu tăng mạnh, thâm hụt thương mại giảm. Từ năm 1989, Việt Nam mở màn xuất khẩu dầu thô, đem lại nguồn thu xuất khẩu lớn. Lạm phát được kiềm chế từ từ. [ 59 ] Đến năm 1990, GDP trung bình đầu người mới đạt mức 98 USD ( Lào là 186 USD, và Campuchia là 191 USD ) .

Tháng 6 năm 1991, Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII, tại đây một văn kiện quan trọng đã ra đời, đó là “Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội”. Cương lĩnh này sau đó liên tục được bổ sung và điều chỉnh trong các kỳ họp của Ban Chấp hành trung ương Đảng và Đại hội Đại biểu toàn quốc tiếp theo. Cương lĩnh này và các văn kiện có tính chất sửa đổi nó tuyên bố rằng nhiệm vụ trung tâm của xây dựng cơ sở vật chất của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là: “đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa”[60] “gắn liền với phát triển một nền nông nghiệp toàn diện”[61]. Các văn kiện này nêu phương hướng: “thiết lập quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa từ thấp đến cao với sự đa dạng về hình thức sở hữu. Phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa, vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước“[61] và “phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa“.[60]

Thời kỳ 1991 – 1999 được coi là quy trình tiến độ tăng trưởng thành công xuất sắc của Việt Nam, gắn với nhiệm kỳ Tổng Bí thư Đỗ Mười, hai nhiệm kỳ của Thủ tướng Võ Văn Kiệt ( từ tháng 8 năm 1991 – tháng 9 năm 1997 ). Việc chuyển sang kinh tế thị trường đã làm biến hóa tổng lực nền kinh tế. Tăng trưởng trên 9 % đạt được vào những năm 1995 ( 9,54 % ) và 1996 ( 9,34 % ) tuy nhiên phân hóa xã hội và tham nhũng cũng ngày càng tăng. Giai đoạn 1993 – 1997 là thời kỳ kinh tế Việt Nam kiềm chế thành công xuất sắc lạm phát kinh tế đồng thời lại tăng trưởng nhanh gọn. Sau đó, kinh tế tăng trưởng chậm lại trong 2 năm 1998 – 1999, sau đó liên tục đà tăng nhanh trong những năm đầu 2000 trong hai nhiệm kỳ của Thủ tướng Phan Văn Khải .Thập niên 1990 và đầu 2000 là thời kỳ mà Việt Nam tích cực hội nhập kinh tế mà đỉnh điểm là việc ký hiệp định gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới WTO ( năm 2006 ) [ 62 ] và Hiệp định Thương mại Việt-Mỹ ( năm 2001 ). Các sách báo trong nước thời kỳ này dùng cụm từ ” thay đổi ” để diễn đạt thời kỳ 1986 – 2000, thời kỳ chuyển biến thực sự về nhận thức tư duy kinh tế, vận dụng kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Báo chí quốc tế khen ngợi Việt Nam, ví Việt Nam như ” con hổ ” kinh tế trong tương lai gần. GDP trung bình đầu người đạt mức 396 USD ( Lào 328 USD, Campuchia 283 USD ) năm 2000 .Tuy nhiên, đến thời gian kết thúc nhiệm kỳ cuối của Thủ tướng Phan Văn Khải ( 2006 ), theo ông Khải phát biểu chia tay tại Quốc hội, nền kinh tế Việt Nam đã và vẫn còn nhiều sống sót mà ông Khải vẫn chưa xử lý được. Công tác cán bộ chậm được thay đổi là nguyên do của mọi nguyên do dẫn đến những sai lầm đáng tiếc và khuyết điểm trong chỉ huy quản trị kinh tế, xã hội. Nền kinh tế còn chậm tăng trưởng chiều sâu, thực trạng tiêu tốn lãng phí thất thoát vốn và gia tài công còn nghiêm trọng nhất là trong những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư vốn quốc tế. [ 63 ]

Giai đoạn 2006 – nay

So sánh GDP-PPP giữa Việt Nam và những nước công nghiệp mới qua những năm 1980 – năm trướcTháng 6 năm 2006, Nguyễn Tấn Dũng lên thay Phan Văn Khải làm Thủ tướng. Theo Đài truyền hình BBC, nhà nước của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bị cáo buộc đã không kinh khủng với nạn tham nhũng thông dụng gây nên sự sụp đổ của một loạt tập đoàn lớn lớn như Vinashin [ 64 ]. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã mắc những sai phạm trong quản trị những yếu tố kinh tế [ 65 ], đã bị ý kiến đề nghị kỷ luật Hội nghị 6 Trung ương đảng khóa XI tháng 10 năm 2012. Bản thân chỉ huy Đảng Cộng sản cũng nhận lỗi và thừa nhận những yếu tố của nền kinh tế Việt Nam là do sai lầm đáng tiếc trong hoạch định chủ trương kinh tế, mà đại diện thay mặt là Bộ Chính trị [ 66 ]. Ông Dũng trong Kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XIII đã thừa nhận những sai lầm đáng tiếc trong quản trị kinh tế đã dẫn tới những yếu tố nghiêm trọng của nền Kinh tế Việt Nam [ 67 ] [ 68 ] .Ông Dũng ký quyết định hành động xây dựng mới một loạt những tập đoàn lớn kinh tế nhà nước lớn, như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, ( 29/8/2006 ), Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam ( 30/10/2006 ) … ( trước đó chỉ là những Tổng công ty ), đồng thời ông Dũng trực tiếp chịu nghĩa vụ và trách nhiệm và quyền hạn tương quan, thay vì những Bộ như trước kia [ 69 ]. Trong số 40 tập đoàn lớn, có 2 tập đoàn lớn do sai lầm đáng tiếc trong quản trị nên lâm vào khủng hoảng cục bộ, gây tiêu tốn lãng phí rất lớn [ 70 ] [ 71 ], 5 tập đoàn lớn nhà nước đầu ngành bị lỗ ( 2 tập đoàn lớn lỗ trên 1.000 nghìn tỷ ), 5 tập đoàn lớn có nợ phải thu khó đòi hàng trăm tỷ tính tới cuối năm 2012 [ 72 ] .Kinh tế năm 2007 tăng trưởng 8,5 %, cao nhất kể từ năm 1997. Tuy nhiên năm 2008, nền kinh tế Việt Nam chững lại, được cho bắt nguồn từ nhiều nguyên do, trong đó có khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính 2007 – 2010. Từ năm 2007, nền kinh tế đã có tín hiệu lạm phát kinh tế rất cao. Đặc trưng quá trình này là vận tốc tăng trưởng kinh tế chững lại ( chỉ đạt 5 – 6 % / năm so với 7 – 8 % tiến trình trước ). 2008 là một năm không vui với tăng trưởng GDP của Việt Nam khi vận tốc tăng trưởng GDP chỉ đạt ~ 6,23 %, thấp nhất kể từ năm 1999 [ 73 ]. Các năm 2007 – 2008, lạm phát kinh tế tăng cường và hàng năm đều ở mức 10 – 20 %. [ 74 ]. Năm 2009, vận tốc tăng trưởng GDP tụt xuống còn 5,32 % [ 75 ], năm 2010 là 6,78 % [ 76 ] và năm 2011 là 5,89 % [ 77 ]
So sánh GDP-PPP trung bình đầu người giữa Việt Nam và 1 số ít nước trong khu vực Đông Á và Khu vực Đông Nam Á năm 2010Tháng 5 năm 2009, nhà nước tung ra gói kích thích có giá trị 143.000 tỷ đồng ( tương tự 8 tỷ USD ), sau đó tăng lên 160 nghìn tỷ đồng ( tương tự 9 tỷ USD ). Gói kích thích có tác động ảnh hưởng tốt nhất định ( kích thích nhu yếu tăng, dẫn tới tăng GDP ), tuy nhiên cũng để lại nhiều hệ lụy sau này : tạo khủng hoảng bong bóng đầu tư mạnh khủng hoảng bong bóng sàn chứng khoán và bất động sản, lạm phát kinh tế tăng cao, thâm hụt ngân sách nặng dẫn tới nợ nhà nước tăng cao, gây bất ổn định tỷ giá [ 78 ] và bất ổn định kinh tế vĩ mô [ 79 ]. Ngày 25/11/2009 VNĐ bị phá giá khoảng chừng 5 % và đến tháng 12, nhà nước phải công bố dừng gói kích thích [ 80 ] Kinh tế vĩ mô bất ổn định, lạm phát kinh tế năm 2011 lên tới trên 20 %. Trong năm 2010, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã từng ba lần vận dụng giải pháp phá giá đồng xu tiền VND. Ngày 11/2/2011, VND bị phá giá 9,3 % [ 81 ] .Giai đoạn này, 1 số ít Tập đoàn kinh tế Nhà nước lớn như VINASHIN, VINALINES ( trước đó chỉ là những Tổng công ty ) được dành rất nhiều tiền từ nhiều nguồn khác nhau, nhưng do sai lầm đáng tiếc trong quản trị nên lâm vào khủng hoảng cục bộ, gây tiêu tốn lãng phí rất lớn [ 70 ] [ 71 ] .Tháng 7 năm 2011, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bước vào nhiệm kỳ II, đổi khác một số ít nhân sự chủ chốt về kinh tế, đặc biệt quan trọng là những Bộ trưởng Nguyễn Văn Bình ( Thống đốc Ngân hàng Nhà nước ) và Vương Đình Huệ ( Bộ Tài chính ). Trong tiến trình này, lạm phát kinh tế Việt Nam tăng rất cao. Nghị quyết số 11 được nhà nước đưa ra thắt chặt tiền tệ, nhằm mục đích tiềm năng giảm lạm phát kinh tế. Theo đó, lãi suất vay ngân hàng nhà nước tăng rất cao, những doanh nghiệp bị hạn chế cho vay. Trong năm 2011, nhiều nghiên cứu và phân tích kinh tế trong nước cho rằng Nghị quyết 11 đã phát huy công dụng, là liều thuốc chữa lạm phát kinh tế hữu hiệu .Tuy nhiên, sang năm 2012, do ảnh hưởng tác động của nhiều nguyên do, trong đó có một phần từ Nghị quyết 11 đã thắt chặt mức cung tiền, nền kinh tế Việt Nam lâm vào tình thế rất khó khăn vất vả, trong đó điển hình nổi bật là nợ xấu ngân hàng nhà nước và hàng tồn dư tăng cao, thị trường bất động sản và sàn chứng khoán suy thoái và khủng hoảng [ 82 ], đặc biệt quan trọng là thị trường bất động sản ngừng hoạt động, trong khi dư nợ nghành này hoàn toàn có thể tới 50 tỷ USD [ 83 ]. Một số lượng lớn những doanh nghiệp phá sản [ 84 ]. Đa số những doanh nghiệp lâm vào khó khăn vất vả. Tính chung hai năm 2011 và 2012 thì tổng số doanh nghiệp rời khỏi thị trường bằng 20 năm trước đó. Và trong số gần 500.000 doanh nghiệp đang hoạt động giải trí thì tỷ suất thua lỗ cũng rất cao [ 85 ]. Nợ xấu của toàn nền kinh tế tăng cao và tăng nhanh đe doạ sự không thay đổi của nền kinh tế. Tổng nợ công theo định nghĩa quốc tế vào cuối năm 2011 đã là 128.9 tỷ USD bằng 106 % GDP ( 121.7 tỷ USD ), trong đó nợ quốc tế bằng 38,9 % GDP. [ 86 ] .Theo một dự báo được thực thi đầu năm 2008 thì vào năm 2025, nền kinh tế Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành nền kinh tế lớn thứ 28 quốc tế với PPP đạt hơn 850 tỉ USD, cho đến năm 2050, nền kinh tế Việt Nam sẽ đứng vào top 20 trong những nền kinh tế lớn trên quốc tế có vận tốc tăng trưởng cao nhất trong những nền kinh tế mới nổi và sẽ đạt 70 % quy mô của nền kinh tế Vương quốc Anh vào năm 2050. [ 87 ]. Tuy nhiên kinh tế tăng trưởng chậm lại trong hai quá trình sau năm 1997 ( năm 1998 chỉ tăng 5,76 % và năm 1999 tăng 4,77 % ) và từ 2008 và nhất là từ năm 2011 ( năm 2011 tăng 6,24 %, năm 2012 tăng có 5,25 % và 2013 ước tăng 5,42 % ), thấp hơn 5 nước khác trong khu vực Khu vực Đông Nam Á và thấp hơn mức trung bình khu vực Khu vực Đông Nam Á – Thái Bình Dương ( theo World Bank năm 2013 Việt Nam tăng 5,3 % trong khi toàn khu vực là 7,2 % ) [ 88 ] .Năm năm trước, kinh tế tăng trưởng 5,98 % ( số liệu Nhà nước Việt Nam ), là năm tiên phong vượt mức do Quốc hội khóa XIII đề ra nhưng thấp hơn đề ra trong Kế hoạch 5 năm của Quốc hội khóa XIII, trong khi thấp hơn một số ít nước xung quanh ( theo số liệu của ADB ) như Lào ( 7,4 %, theo thông tấn xã Lào GDP trung bình đầu người 1217 USD năm 2011 lên 1692 USD năm năm trước và dự kiến năm năm ngoái lên đến 1890 USD, với đà tăng trưởng trung bình 7,1 % mỗi năm kế hoạch 2011 – năm ngoái, tỷ suất hộ nghèo của người dân trên cả nước đã giảm từ 33 % năm 2003 xuống 16 % năm 2013 ), Campuchia ( 7 %, thông tấn xã Campuchia xác nhận tăng 7 %, trong đó công nghiệp tăng là 9,6 %, khu vực dịch vụ tăng 7,5 % và tăng trưởng nông nghiệp là 2,6 %, tỷ suất hộ nghèo đã giảm xuống dưới 18 %, ngành du lịch năm năm trước, tăng 19,34 % so với năm 2013 ), Trung Quốc ( 7,4 % ), Ấn Độ ( 7,4 % ), Myanmar ( 7,7 % ), và với đà tăng như vậy, không đạt được chỉ tiêu chung cho kế hoạch 5 năm là tăng 6,5 % – 7 % / năm. Năm năm ngoái, tăng trưởng GDP đạt 6,68 % ( số liệu Nhà nước ), trong khi những nước láng giềng Trung Quốc là 6,9 %, Lào 7,5 % ( năm kinh tế tài chính năm trước – năm ngoái GDP tăng trưởng 7,9 %, với thu nhập trung bình đầu người tăng lên đến 1.970 USD, kế hoạch tăng trưởng trung bình 7,5 % mỗi năm quy trình tiến độ năm nay – 2020, GDP trung bình đầu người 2,450 USD năm 2020, số liệu khác phấn đấu 3.190 USD vào năm 2020 ), Campuchia 6,9 % ( số liệu khác 7 %, kế hoạch tăng 7 % năm năm nay ) .Theo The World Factbook, kinh tế Việt Nam năm năm trước tăng 5,5 %, mức tăng đứng thứ 7 trong Khu vực Đông Nam Á. Tính tổng quan trong 10 năm ( 2006 đến năm ngoái ), GDP trung bình đầu người tăng khoảng chừng 3,5 lần, vận tốc xếp hạng 16 trên quốc tế ( chỉ sau Myanmar tăng 14 lần, Timor-Leste tăng 8,9 lần, Ma Cao tăng 6,2 lần, Mông Cổ tăng 5,7 lần, Trung Quốc và Uzbekistan tăng 4,8 lần, Azerbaijan và Ethiopia 4,5 lần, Tuvalu 4,4 lần, Nigeria 4,1 lần, Cộng hòa Dân chủ Congo 4,0 lần, Lào, Guyana và São Tomé và Príncipe 3,9 lần, Paraguay 3,7 lần, bằng Montenegro, Papua New Guinea, Maldives, trên 1 số ít nước gần sát như Uruguay, Sri Lanka, Suriname, Solomon tăng khoảng chừng 3,4 lần ) .Xét trên tổng quy mô kinh tế, thì Việt Nam chỉ xếp sau Trung Quốc về tăng trưởng GDP trung bình đầu người trong 10 năm 2006 – năm nay. Các số liệu GDP trung bình đầu người không phản ánh trọn vẹn đúng mực mức sống của dân cư, do những số liệu GDP thường chênh lệch với GNP, nhất là trong toàn cảnh chủ nghĩa tư bản toàn thế giới hóa, doanh thu được tính vào GDP của nước này hoàn toàn có thể được tính vào GNP của nước khác, và những nguyên do khác. Cụ thể theo thống kê của WB, thì GDP năm năm trước là 186,2 tỷ USD, trong khi GNI là 172,9 tỷ USD nghĩa là tổng sản phẩm của Việt Nam thấp hơn tổng sản phẩm làm ra tại Việt Nam. Các nước xã hội chủ nghĩa trước đây thường có một mạng lưới hệ thống tính GNP rất khác với những nước có nền kinh tế tư bản, và do đó quy so sánh GNP những nước tư bản với những nước xã hội chủ nghĩa trước đây thường không đúng mực và những nước xã hội chủ nghĩa trước đây cũng hay đo kinh tế theo GNP hơn là GDP .Tốc độ tăng trưởng kinh tế ( GDP ) tiến trình 2011 – năm ngoái đạt 5,91 % / năm ( số liệu nhà nước ), không đạt tiềm năng đề ra tại Đại hội XI của Đảng là tăng từ 7 % đến 7,5 % / năm. Tuy nhiên, cán cân thương mại trong quá trình này đã khởi sắc khi mức nhập siêu đã giảm dần, và năm 2012 là năm tiên phong Việt Nam xuất siêu kể từ năm 1992. Nghị quyết của Đại hội XII năm năm nay đưa chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế kế hoạch 5 năm năm nay – 2021 là 6,5 % đến 7 % / năm. Năm 2018, GDP tính theo nhu cầu mua sắm tương tự trung bình đầu người của Việt Nam chỉ bằng 40 % so với trung bình của quốc tế ( khoảng chừng 6.600 USD so với 16.000 USD ), mới thoát khỏi nhóm những nước nghèo và ở vào nhóm thu nhập trung bình thấp trên quốc tế. Năm 2017, tăng trưởng kinh tế đạt 6,81 %, vượt chỉ tiêu 6,7 % do Quốc hội đề ra .Tháng 12 năm 2019, Tổng cục Thống kê công bố số liệu nhìn nhận lại quy mô GDP quy trình tiến độ 2010 – 2017. Quy mô GDP nhìn nhận lại của toàn nền kinh tế theo giá hiện hành tăng trung bình 25,45 % / năm tiến trình 2010 – 2017, tương ứng tăng 935 nghìn tỷ đồng / năm. Quy mô GDP biến hóa dẫn tới những chỉ tiêu kinh tế tổng hợp khác cũng đổi khác. Cụ thể, tích luỹ gia tài trung bình mỗi năm tăng 28,98 %. Tiêu dùng ở đầu cuối của hộ dân cư biến hóa đáng kể, trung bình tăng 26,37 % / năm. Tổng thu nhập vương quốc ( GNI ) trung bình mỗi năm tăng 26,6 %. GDP trung bình đầu người tăng thêm 10,3 triệu đồng / người / năm, tương ứng 25,6 %. Tỉ lệ vốn góp vốn đầu tư so với GDP trung bình mỗi năm khoảng chừng 33,3 % / năm, tăng thêm 0,7 điểm Xác Suất. Hiệu quả sử dụng vốn góp vốn đầu tư ( thông số ICOR ) không có sự đổi khác lớn, quá trình 2011 – 2017 là 5,98 ( giảm 0,27 ). [ 89 ] Có 5 nhóm nguyên do dẫn đến đổi khác của quy mô GDP, trong đó có 4 nhóm làm tăng quy mô GDP. Đó là : bổ trợ thông tin từ tổng tìm hiểu ; bổ trợ thông tin từ hồ sơ hành chính ; update lý luận mới mạng lưới hệ thống thông tin tài khoản vương quốc 2008 và thanh tra rà soát, update lại phân ngành kinh tế. Chỉ duy nhất 1 nhóm là update cơ cấu tổ chức kinh tế làm đổi khác thông số ngân sách trung gian và chỉ số giá của cả nước, đã làm quy mô GDP theo giá hiện hành giảm. [ 90 ]Năm 2020, GDP trung bình đầu người của Việt Nam dự kiến đạt 3.497,51 USD, vượt qua Phillipines [ 91 ]

Phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Chính phủ với các địa phương ngày 28 tháng 12 năm 2020: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế, uy tín quốc tế như ngày nay. Đất nước đang có gần 100 triệu dân, làm đủ ăn, thu đủ chi, xuất đủ nhập trong đó xuất khẩu nhiều hơn, có của ăn của để. Ngày xưa, Hà Nội là thành phố của xe đạp, một thời kỳ là thành phố xe máy, còn bây giờ là thành phố ôtô. Máy bay cũng rất nhiều. Cũng đất đai, đồng ruộng ấy đã xuất hiện bao công trình, đường xá, lâu đài. Ngày xưa, đất nước từng trải qua thời kỳ có 2 triệu người chết đói, có thời kỳ hơn 30 triệu dân sống khổ sở, phải ăn bột mì mốc của nước ngoài dành cho lợn. Học sinh đi học không có trường lớp, thiếu quần áo…Đến nay, về vị thế, Việt Nam tham gia nhiều tổ chức và diễn đàn quốc tế, đạt được nhiều kết quả. “Cho nên hình như bây giờ câu nói ấy được chấp nhận, nói một cách thoải mái, không hề bị ngượng”[92].

Đặc điểm

Hệ thống kinh tế

So sánh quy mô kinh tế ( GDP-PPP ) trong nền kinh tế toàn thế giới giữa Việt Nam và 1 số ít vương quốc và vùng chủ quyền lãnh thổ khu vực Đông Á và Khu vực Đông Nam Á, quá trình 1980 – năm trước .Kinh tế Việt Nam là nền kinh tế hỗn hợp. Trong khi nền kinh tế ngày càng được thị trường hóa thì sự can thiệp của Nhà nước vào nền kinh tế vẫn còn ở mức độ cao. Hiện tại, nhà nước vẫn sử dụng những giải pháp quản trị Ngân sách chi tiêu kiểu hành chính với những mẫu sản phẩm thiết yếu như nhu yếu những tập đoàn lớn kinh tế và tổng công ty kiểm soát và điều chỉnh mức góp vốn đầu tư, quyết định hành động giá xăng dầu, trấn áp giá thép, xi-măng, than. [ 93 ] [ 94 ] Tại Đại hội đại biểu toàn nước của Đảng [ 95 ], Đảng ra quyết định hành động về kế hoạch tăng trưởng kinh tế xã hội cho thời kỳ 10 năm và phương hướng triển khai trách nhiệm tăng trưởng kinh tế xã hội 5 năm. Trên cơ sở đó, nhà nước Việt Nam kiến thiết xây dựng kế hoạch tăng trưởng kinh tế xã hội 5 năm và hàng năm để trình Quốc hội góp ý và trải qua .nhà nước Việt Nam tự nhận rằng kinh tế Việt Nam là một nền kinh tế quản lý và vận hành theo cơ chế thị trường, và nhiều nước và khối kinh tế gồm có cả một số ít nền kinh tế thị trường tiên tiến và phát triển cũng công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường. [ 96 ] [ 97 ] [ 98 ] Tuy nhiên, cho đến nay Hoa Kỳ, EU và Nhật Bản vẫn chưa công nhận kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường. [ 99 ] [ 100 ] Tổ chức Thương mại Thế giới công nhận Việt Nam là nền kinh tế đang tăng trưởng ở trình độ thấp và đang quy đổi .Việt Nam có nhiều thành phần kinh tế. Theo cách xác lập lúc bấy giờ của cơ quan chính phủ, Việt Nam có những thành phần kinh tế sau : kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân ( thành viên, tiểu chủ, tư bản tư nhân ), kinh tế tư bản nhà nước, kinh tế có vốn góp vốn đầu tư quốc tế. [ 60 ] Một trong những giải pháp mà Đảng và nhà nước Việt Nam thực thi để khu vực kinh tế nhà nước trở thành chủ yếu của nền kinh tế là xây dựng những tập đoàn lớn kinh tế nhà nước và tổng cổng ty nhà nước. Tuy nhiên, từ đầu thập niên 1990 cho đến nay, Việt Nam đã liên tục thực thi cổ phần hóa những doanh nghiệp nhà nước. Mặc dù Đảng và Nhà nước chủ trương ưu tiên tăng trưởng những thành phần kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể, tuy nhiên vận tốc tăng trưởng của hai thành phần này lại thấp hơn so với của kinh tế tư nhân và kinh tế có vốn góp vốn đầu tư quốc tế. [ 101 ] Theo số liệu sơ bộ [ 102 ] của Tổng cục Thống kê, năm 2007, khu vực kinh tế nhà nước là khu vực lớn nhất, chiếm 36,43 % GDP trong thực tiễn của Việt Nam, tiếp theo lần lượt là kinh tế thành viên ( 29,61 % ), kinh tế có vốn góp vốn đầu tư quốc tế ( 17,66 % ), kinh tế tư nhân ( 10,11 % ) .

Các chỉ số

Tính từ năm 1986 đến năm năm nay, sau 30 năm, kinh tế Việt Nam đạt được những tác dụng sau [ 103 ] [ 104 ] :

Trong suốt 30 năm qua, kinh tế Việt Nam đã đạt tốc độ tăng trưởng khá cao. Giai đoạn đầu Đổi mới (1986-1990), mức tăng trưởng GDP bình quân hàng năm đạt 4,4%/năm, giai đoạn 1991-1995 GDP bình quân tăng 8,2%/năm; giai đoạn 1996-2000 GDP bình quân tăng 7,6%/năm; giai đoạn 2001-2005 GDP tăng bình quân 7,34%/năm; giai đoạn 2006-2010, do suy giảm kinh tế thế giới, Việt Nam vẫn đạt tốc độ tăng trưởng GDP bình quân 6,32%/năm. Giai đoạn 2011-2015, GDP của Việt Nam tăng chậm lại nhưng vẫn đạt 5,9%/năm, là mức cao của khu vực và thế giới.
Quy mô nền kinh tế tăng nhanh: GDP bình quân đầu người năm 1991 chỉ là 188 USD/năm. Đến năm 2003, GDP bình quân đầu người đạt 471 USD/năm và đến năm 2017 GDP đầu người đạt gần 2.985 USD/năm. Lực lượng sản xuất có nhiều tiến bộ cả về số lượng và chất lượng.
Tỷ lệ nghèo đói giảm từ 58% năm 1992 xuống còn 7,6% cuối năm 2013[105].
Cơ cấu kinh tế của Việt Nam bước đầu chuyển dịch theo hướng hiện đại, giảm khu vực nông nghiệp, tăng khu vực dịch vụ và công nghiệp.
Kim ngạch ngoại thương năm 1991 là 5.156,4 triệu USD, trong đó xuất khẩu là 2.087,1 triệu USD, đến năm 2016 các con số tương ứng là 333 tỷ USD và 167,83 tỷ USD, tăng 60,4 lần và 80,4 lần so với năm 1991.
Kinh tế nhà nước dần phát huy tốt hơn; hệ thống doanh nghiệp nhà nước từng bước được cơ cấu lại, cổ phần hóa theo Luật Doanh nghiệp và đang giảm mạnh về số lượng. Kinh tế tập thể bước đầu được Đổi mới, các hình thức hợp tác kiểu mới được hình thành phù hợp hơn với cơ chế thị trường. Kinh tế tư nhân tăng nhanh về số lượng, từng bước nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Trong 30 năm, Việt Nam thu hút được 310 tỷ USD của các nhà đầu tư nước ngoài, nguồn vốn này đã góp phần lớn làm tăng trưởng nền kinh tế Việt Nam.

Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tuyên bố “Với những thành tựu to lớn đã đạt được, chúng ta có cơ sở để khẳng định rằng, đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày nay“[106].

Tuy nhiên, những chỉ số quan trọng về kinh tế của Việt Nam hiện vẫn ở mức thấp so với khu vực và quốc tế. GDP trung bình đầu người thấp hơn 4 lần so với GDP trung bình đầu người chung của quốc tế. Năng suất lao động, chỉ số phát minh sáng tạo của nền kinh tế, chỉ số tự do kinh tế, chỉ số hấp thụ FDI thấp hơn nhiều những nước khu vực. Tỷ lệ lao động nam và nữ chưa qua đào tạo và giảng dạy của Việt Nam ở mức khoảng chừng 80 %. Trình độ công nghệ tiên tiến của Việt Nam lỗi thời 2-3 thế hệ so với quốc tế và vài chục năm so với khu vực, đa phần doanh nghiệp đang chiếm hữu công nghệ tiên tiến rất lỗi thời và máy móc hết khấu hao. Tỷ trọng góp phần của doanh nghiệp tư nhân trong GDP còn ở mức thấp, trong khi tỷ suất tham nhũng ở mức cao. Trong 30 năm, Việt Nam thành công xuất sắc trong việc xóa đói giảm nghèo, nâng cao mức sống của người dân nhưng thất bại trong tiềm năng công nghiệp hóa vào năm 2020 như Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra khi mở màn Đổi mới [ 107 ]. Đảng Cộng sản Việt Nam liên tục đặt tiềm năng hoàn thành công nghiệp hóa, hiện đại hóa Việt Nam vào năm 2030 [ 108 ] .

Giá thực tế hằng năm

Giá so sánh năm 1994

GDP trung bình của Việt Nam quy trình tiến độ 1980 – 2010 ( tính theo Việt Nam đồng ) .Các chỉ số quan trọng về kinh tế của Việt Nam còn ở mức thấp và tụt hậu so với khu vực và quốc tế :

GDP bình quân đầu người của Việt Nam năm 2018 là 2.540 USD, thấp hơn 4.5 lần so với mức GDP bình quân đầu người chung của thế giới (11.370 USD); trong khu vực ASEAN thì thấp hơn Lào (2.690 USD), Indonesia: (3.790 USD), Philippines: (3.100 USD) và thấp hơn 4 lần so với Malaysia (10.700 USD) và gần 3 lần so với Thái Lan (7.080 USD)[109][110][111]. Năm 2019, sau khi tính toán lại, GDP đầu người của Việt Nam là 2.985 USD vào năm 2017[112] và khoảng 3.200 USD vào năm 2018, cao hơn Lào và Philippines, nhưng vẫn thấp hơn 20% so với Indonesia, chỉ bằng 30% so với Malaysia và 46% so với Thái Lan.
Năng suất lao động tính theo GDP đầu người của Việt Nam chỉ bằng 7% của Singapore, 17,6% của Malaysia, 36,5% của Thái Lan, 42,3% của Indonesia, 56,7% của Philippines, 87,4% của Lào và chênh lệch vẫn tiếp tục gia tăng[113], tới tháng 8/2019 năng suất của Myanmar cũng vượt Việt Nam. Năng suất lao động Việt Nam chỉ còn cao hơn Campuchia về chỉ số bình quân chung nhưng lại thấp hơn ở các ngành chủ chốt dẫn dắt nền kinh tế là công nghiệp chế biến chế tạo, xây dựng và vận tải, kho bãi, truyền thông.[114][115] Cũng có ngành công nghiệp năng suất lao động cao là khai khoáng. Nguyên nhân của tình trạng năng suất thấp không hẳn là do lao động Việt Nam mà là do cách tính: lao động phi chính thức của Việt Nam chiếm tỷ lệ rất lớn (chỉ làm 1-2 giờ/tuần vẫn được tính là có việc làm) nên chỉ số năng suất bình quân bị giảm, thứ 3 là quy mô nền kinh tế chưa được quan sát của Việt Nam khá lớn (khoảng 25% GDP) nhưng chưa được tính vào số liệu chính thức[116].
Trình độ công nghệ của Việt Nam lạc hậu 2-3 thế hệ so với thế giới và mấy chục năm so với khu vực. Tỷ lệ doanh nghiệp trong nước đang sử dụng thiết bị lạc hậu và rất lạc hậu là 52%, ở khu vực sản xuất nhỏ chiếm tới 70%[117]; 76% thiết bị máy móc công nghệ thuộc thế hệ 1960-1970, 75% số thiết bị đã hết khấu hao và 50% thiết bị là đồ tân trang.[118]
Khu vực doanh nghiệp tư nhân chỉ đóng góp 10% GDP sau hơn 30 năm đổi mới chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ (95-96%) trong khi doanh nghiệp vừa và lớn chỉ chiếm rất ít (khoảng 1.7% và 2%), không có doanh nghiệp nào của Việt Nam là công ty đa quốc gia; hộ gia đình đóng góp 30% GDP[119].
Một nghiên cứu với sự tham gia của gần 500 doanh nhân Việt Nam (gồm 82,7% lãnh đạo cấp cao, 9,9% quản lý cấp trung và khác 7,4%) cho kết quả tỉ lệ nhận thức, hiểu biết về hội nhập và các hiệp định thương mại của doanh nghiệp Việt Nam thua cả Lào, Campuchia và Myanmar. Có khoảng 76% doanh nghiệp Việt Nam được hỏi không biết đến Cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC), so với 26% ở Campuchia, 28% ở Lào và 36% ở Myanmar. 85,5% doanh nghiệp được khảo sát không nắm được những điều khoản cụ thể của AEC, của TPP là 77,8% và của WTO là 66,3%[120].
Năng lực hấp thụ công nghệ, khả năng kết nối giữa thành phần kinh tế FDI với các doanh nghiệp trong nước, hệ số chuyển giao công nghệ giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước của Việt Nam thấp hơn cả Lào và Campuchia[121].
Tỷ lệ lao động chưa qua đào tạo ở Việt Nam rất cao, chiếm tới 76% lao động nam và 81,6% lao động nữ.[122].

Cơ cấu kinh tế

Kinh tế Việt Nam được chia thành 3 khu vực ( hay còn gọi 3 ngành lớn ) kinh tế, đó là :
Các loại sản phẩm chính : [ 123 ]
Tỷ lệ Xác Suất những ngành góp phần vào tổng GDP ( ước tính 2019 ) : [ 123 ]

Nông nghiệp 12.5%
Công nghiệp 39.25%
Dịch vụ 49.25%

Địa lý kinh tế

Các bộ, ngành của Việt Nam hiện thường chia hàng loạt chủ quyền lãnh thổ Việt Nam thành 7 vùng địa-kinh tế, đó là : Tây Bắc Bộ, Đông Bắc Bộ, đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ, Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, Đông Nam Bộ, đồng bằng sông Cửu Long. Ngoài ra, cũng còn nhiều cách phân vùng kinh tế khác được vận dụng. Ở 3 miền của quốc gia có 4 vùng kinh tế trọng điểm [ 124 ] làm đầu tàu cho tăng trưởng kinh tế của cả nước và vùng miền. Ở ven biển, có 20 khu kinh tế [ 125 ] với những tặng thêm riêng để lôi cuốn góp vốn đầu tư trong và ngoài nước và làm động lực cho tăng trưởng kinh tế của những vùng. Ngoài ra, dọc biên giới với Trung Quốc, Lào, Campuchia có hơn 30 khu kinh tế cửa khẩu, trong đó có 9 khu kinh tế cửa khẩu được ưu tiên tăng trưởng ( Móng Cái, Lạng Sơn-Đồng Đăng, Tỉnh Lào Cai, Cầu Treo, Lao Bảo, Bờ Y, Mộc Bài, An Giang, Đồng Tháp ) .Sự tăng trưởng kinh tế không đồng đều giữa những vùng, hay giữa thành thị và nông thôn. GDP trung bình đầu người của những tỉnh, thành năm 2007 có một số ít tỉnh, thành đạt trên 18 triệu đồng ( Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu, Tỉnh Bình Dương và TP.HN, TP. Hải Phòng ), từ 15 đến 18 triệu đồng ( Quảng Ninh, Vĩnh Phúc, TP. Đà Nẵng, Khánh Hòa, Đồng Nai, Cần Thơ ) trong khi có 5 tỉnh GDP trung bình đầu người dưới 6 triệu đồng ( Lai Châu, Sơn La, Yên Bái, Hà Giang và Bắc Kạn ) [ 126 ]. Năm 2007, GDP trung bình đầu người theo giá thực tiễn cả nước là 13,4 triệu / người, trong đó Vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc là 17,2 triệu, Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung là 10,1 triệu và Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam là 25,9 triệu .Theo báo cáo giải trình chính trị Đại hội Đảng bộ những tỉnh, thành phố năm năm ngoái, GDP trung bình đầu người của những tỉnh thành :

Thành phố Hồ Chí Minh: 5.538 USD/người;
Bà Rịa – Vũng Tàu: (trừ dầu khí) trên 5.230 USD;
Bắc Ninh: 5.192 USD, thu nhập bình quân đầu người đạt 42 triệu đồng;
Quảng Ninh: 3.900 USD;
Cần Thơ: hơn 79 triệu đồng (3636 USD);
Hà Nội: 3.600 USD/người (gần 77 triệu đồng);
Bình Dương: đạt 72,3 triệu đồng;
Đồng Nai: gần 3.100 USD;
Vĩnh Phúc: 67 triệu đồng
Đà Nẵng: 62,65 triệu đồng (2908 USD);
Hải Phòng: 2857 USD;
Tây Ninh: 2.630 USD;
Kiên Giang: hơn 2.500 USD;
Lâm Đồng: 52,2 triệu đồng;
Quảng Ngãi đạt 2.485 USD;
Khánh Hòa ước đạt 2.440 USD;
Long An: 50,4 triệu đồng;
Tiền Giang: 2.145 USD;
Thái Nguyên: 46,4 triệu đồng;
Hà Tĩnh: trên 44 triệu đồng;
Bạc Liêu: hơn 43 triệu đồng (tương đương 2.031 USD);
Hà Nam: 42,33 triệu đồng;
Thừa Thiên – Huế: 2.000 USD;
Hải Dương: 2000 USD;
Bình Thuận: 1.864 USD;
Vĩnh Long: 1.862 USD;
Quảng Nam: 41,4 triệu đồng;
Ninh Bình: 41 triệu đồng;
Bình Định: trên 40,1 triệu đồng;
Hưng Yên: 40 triệu đồng;
Sóc Trăng: 1.800 USD;
Gia Lai: gần 40 triệu đồng;
Bình Phước: 39,8 triệu đồng;
Lào Cai: 39,4 triệu đồng;
An Giang: 39,274 triệu đồng;
Nam Định: 37 triệu đồng;
Hòa Bình: 36,5 triệu đồng;
Cà Mau: 1.700 USD (34 triệu đồng);
Hậu Giang: 36,5 triệu đồng/người (tương đương 1699 USD);
Đắk Nông: 36,4 triệu đồng;
Đắk Lắk: khoảng 35 triệu đồng;
Lạng Sơn: 34,76 triệu đồng;
Bến Tre: 34,7 triệu đồng;
Quảng Trị: 34 triệu đồng;
Kon Tum: 1.555 USD;
Trà Vinh: 33,4 triệu đồng;
Bắc Giang: 1.545 USD;
Thanh Hóa: 1.530 USD;
Phú Yên: 33 triệu đồng
Đồng Tháp: 32,6 triệu đồng;
Thái Bình: khoảng 1.410 USD;
Tuyên Quang: 1.368 USD;
Phú Thọ: 29,5 triệu đồng;
Nghệ An: 29 triệu đồng;
Ninh Thuận: 28,8 triệu đồng;
Quảng Bình: 28 triệu đồng;
Sơn La: 1.257 USD (tương đương 26,4 triệu);
Yên Bái: hơn 25 triệu đồng;
Bắc Kạn: 24,4 triệu đồng;
Điện Biên: 23,6 triệu VNĐ (1.130 USD);
Cao Bằng: 20,8 triệu đồng;
Lai Châu: 18,2 triệu đồng;
Hà Giang: 17,64 triệu đồng.

GDP trung bình đầu người Việt Nam năm năm ngoái ước đạt 45,7 triệu đồng / người, tương tự 2.109 USD .Theo nhìn nhận tại những Đại hội Đảng cấp tỉnh 2020 ( ước tính đến hết nhiệm kỳ ), xếp đầu về GRDP / người là Bà Rịa – Vũng Tàu GRDP trung bình đầu người đạt 6.903 USD cao nhất cả nước, nhưng không có báo cáo giải trình tính cả dầu khí ( nếu tính hoàn toàn có thể thấp hơn ? ), xếp tiếp theo là Quảng Ninh hơn 6.700 USD / người, Tỉnh Bình Dương 155,7 triệu đồng / người tức khoảng chừng 6.600 USD ( ? ), Thành Phố Hồ Chí Minh 6.328 USD / người, Thành Phố Bắc Ninh 5.900 USD / người, Hải Phòng Đất Cảng 5.863 USD / người, Thành Phố Hà Nội 5.420 USD / người, Đồng Nai 5.300 USD / người, Vĩnh Phúc 105 triệu đồng / người ( 4.530 USD / người ? ), Cần Thơ 97,2 triệu đồng ( 4.186 USD / người ? ), Thái Nguyên 90 triệu đồng ( 3.884 USD / người ? ), TP. Đà Nẵng 3.693 USD / người, Hưng Yên 79,57 triệu đồng / người ( 3.428 USD / người ? ), Long An 77 triệu đồng / người ( 3.322 USD / người ? ), Lào Cai 76,3 triệu / người ( 3285 USD / người ? ), Khánh Hòa 73,31 triệu đồng / người ( 3.150 USD / người ? ), Tây Ninh 3.135 USD / người, Quảng Nam 72,4 triệu đồng / người ( 3.110 USD / người ? ), Thành Phố Hải Dương 68,9 triệu đồng / người ( 3.020 USD / người ), … thấp nhất là Bắc Kạn 40 triệu đồng / người ( 1725 USD / người ? ), Điện Biên hơn 38 triệu đồng / người ( 1.640 USD / người ), Cao Bằng 37,2 triệu đồng / người ( 1.600 USD / người ), Hà Giang 30 triệu đồng / người ( 1.300 USD / người ? ). Các số liệu này không phản ánh đúng mực mức sống nhưng là cơ sở để so sánh sự tăng trưởng của mỗi địa phương .Các tỉnh thành tăng trưởng cao nhất nhiệm kỳ năm ngoái – 2020 : Hải Phòng Đất Cảng ( 14,02 % / năm ), Bắc Giang ( 14 % / năm ), Thanh Hóa ( 12,1 % / năm ), Trà Vinh ( 11,95 % ), Lai Châu ( 11,55 % / năm ), Thái Nguyên ( 11,1 % / năm ), Quảng Ninh ( 10,7 % ), Ninh Thuận ( 10,2 % / năm ), Hà Nam ( 10,1 % / năm ), Quảng Nam 9,53 % / năm, Tỉnh Bình Dương ( 9,35 % / năm ), Kon Tum 9,13 % / năm, Long An 9,11 % / năm, Lào Cai 9,08 %, … Cao Bằng dự thảo tăng 10,2 % / năm nhưng đến báo cáo giải trình đại hội tăng 7 %, … thấp nhất là Vĩnh Long 4,9 %, Tỉnh Quảng Ngãi 4,83 %, Thành Phố Đà Nẵng 4 % / năm. Đóng góp nhiều nhất cho GDP cả nước là TP.Hồ Chí Minh hơn 22,2 % cả nước, TP.HN hơn 16 % GDP cả nước, Bà Rịa – Vũng Tàu xếp ba. Đặt chỉ tiêu tăng trưởng cao nhất nhiệm kỳ tiếp theo là Hải Phòng Đất Cảng tối thiểu 14,5 % / năm, Bắc Giang 14 – 15 % / năm, Thanh Hóa 11 % / năm. Chỉ tiêu GRDP / người cao nhất đến 2025 là TP. Hải Phòng là 11.800 USD, Bà Rịa – Vũng Tàu 10.370 USD, Quảng Ninh trên 10.000 USD, Tỉnh Bình Dương 210 – 215 triệu đồng ( trên 9.200 USD ? ), Tp. HCM 199 triệu đồng, TP. Hà Nội 197 triệu đồng, Đồng Nai 186 triệu đồng, …
Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ tăng 5,12 %, Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung giảm 4,05 %, Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam tăng 1,89 %, Vùng kinh tế trọng điểm đồng bằng sông Cửu Long tăng 1,97 % ( 2020 ). Tỷ trọng GRDP / GDP năm 2017 của vùng KTTĐ phía Nam là 37,5 % ; vùng KTTĐ Bắc Bộ là 23,8 % ; vùng KTTĐ miền Trung là 5,7 % và vùng KTTĐ đồng bằng sông Cửu Long là 4,7 %. Giai đoạn 2011 – 2017, GRDP trung bình đầu người của vùng KTTĐ Bắc Bộ gấp 1,34 lần đến 1,40 lần GDP trung bình đầu người của toàn nền kinh tế ; vùng KTTĐ phía Nam gấp từ 1,76 lần đến 1,99 lần. Trong đó, GRDP trung bình đầu người của TP.HN gấp 1,38 – 1,51 lần và thành phố Hồ Chí Minh gấp 2,07 – 2,12 lần. Tuy nhiên, GRDP trung bình đầu người của vùng KTTĐ miền Trung và đồng bằng sông Cửu Long thấp hơn nhiều mức trung bình cả nước, tương ứng chỉ bằng 0,77 – 0,82 lần và 0,66 – 0,69 lần [ 127 ] .

Kinh tế vĩ mô – kinh tế tài chính

GDP Việt Nam tính theo Xác Suất của Nước HànNăm 2008, tỷ suất lạm phát kinh tế ở Việt Nam ước khoảng chừng 22,97 % [ 128 ], cao hơn nhiều mức Quốc hội đề ra là dưới 8,5 – 9 % trong kế hoạch tăng trưởng kinh tế – xã hội năm 2008. Trong khi đó, vận tốc tăng trưởng GDP thực tiễn tính theo đơn vị chức năng tiền tệ vương quốc của Việt Nam năm này là 6,18 % [ 129 ], thấp hơn mức Quốc hội đề ra là trên 7,5 – 8 %. Những quan ngại về lạm phát kinh tế tăng cường nhanh trong năm 2007 và nửa đầu năm 2008 đã khiến nhà nước quyết định hành động thực thi những giải pháp thắt chặt tiền tệ và kinh tế tài chính cũng như tác động ảnh hưởng của khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính toàn thế giới đã khiến kinh tế tăng trưởng chậm hơn dự kiến .Thu chi ngân sách nhà nước được kiểm soát và điều chỉnh bởi Luật Chi tiêu nhà nước và những văn bản pháp lý khác. Kỳ họp cuối năm là lúc Quốc hội phê duyệt dự trù ngân sách nhà nước, giải pháp phân chia ngân sách TW năm sau. Các cấp ngân sách nhà nước đều có nguồn thu riêng. Ngoài ra còn có 1 số ít nguồn thu chung – là nguồn thu của ngân sách cấp trên chia cho ngân sách cấp dưới .Hiện Việt Nam có 2 sở giao dịch sàn chứng khoán, 1 ở TP.HN và 1 ở Thành phố Hồ Chí Minh. Tại HOSE có 172 CP được niêm yết và sử dụng chỉ số giá sàn chứng khoán Vn-Index ; ngoài những còn có 68 trái phiếu và 4 chứng từ quỹ. [ 130 ] Tại HNX-Index có 170 CP được niêm yết và sử dụng chỉ số HNX-Index ; ngoài những còn có 531 loại trái phiếu. [ 131 ] Bên cạnh CP được niêm yết, CP chưa niêm yết ( ở Việt Nam quen gọi là CP OTC ) cũng được thanh toán giao dịch rất nhiều. Thị trường trái phiếu Việt Nam hiện chỉ có những loại trái phiếu ( định danh bằng đồng hoặc dollar Mỹ ) do cơ quan chính phủ, kho bạc nhà nước và chính quyền sở tại 1 số ít tỉnh, thành phố phát hành ; chưa có trái phiếu doanh nghiệp. Việt Nam cũng đã phát hành và niêm yết trái phiếu cơ quan chính phủ tại đầu tư và chứng khoán quốc tế. Người quốc tế được phép mua và bán sàn chứng khoán Việt Nam. Cho tới nay, năm 2006 là năm sôi động nhất của kinh doanh thị trường chứng khoán Việt Nam .Việt Nam có 43 ngân hàng nhà nước thương mại trong nước và 4 Trụ sở ngân hàng nhà nước quốc tế. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là ngân hàng nhà nước TW của Việt Nam có văn phòng tại toàn bộ những tỉnh và thành phố thường trực TW .Ngân hàng Nhà nước đang quản trị tương tự 20,7 tỷ dollar dự trữ ngoại hối nhà nước của Việt Nam ( tính vào thời gian ngày 19/6/2008 ). Ngân hàng này quản trị tỷ giá hối đoái chính thức của Việt Nam thông quan can thiệp vào thanh toán giao dịch trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng nhà nước để ảnh hưởng tác động tới tỷ giá trung bình liên ngân hàng nhà nước và tỷ giá tính thuế xuất nhập khẩu. [ 132 ] Bộ Tài chính ( Việt Nam ) cũng công bố một tỷ giá chính thức nữa để ship hàng hạch toán ngoại tệ. [ 133 ] Ngoài những loại tỷ giá hối đoái chính thức nói trên, Việt Nam còn có tỷ giá hối đoái không chính thức thường vận dụng trong thanh toán giao dịch ngoại tệ tại những shop kinh doanh thương mại ngoại tệ, vàng bạc, đá quý của tư nhân .

Kinh tế đối ngoại – hội nhập kinh tế

Đầu tư trực tiếp quốc tế góp phần ngày càng tích cực vào tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Nội lực của Việt Nam không đủ mạnh để tạo ra tăng trưởng không cần đến góp vốn đầu tư quốc tế. Tuy nhiên, giá trị góp vốn đầu tư trong thực tiễn và giá trị giải ngân cho vay thấp hơn nhiều so với giá trị ĐK. Tính theo giá trị lũy kế từ năm 1988 đến hết năm 2007, công nghiệp và thiết kế xây dựng là nghành nghề dịch vụ lôi cuốn được nhiều FDI nhất – 67 % số dự án Bất Động Sản và 60 % tổng giá trị FDI ĐK. Sau đó đến khu vực dịch vụ – 22,3 % về số dự án Bất Động Sản và 34,3 % về giá trị. Trong 82 vương quốc và chủ quyền lãnh thổ góp vốn đầu tư vào Việt Nam, những nước góp vốn đầu tư nhiều nhất tính theo giá trị FDI ĐK lần lượt là Nước Hàn, Nước Singapore, Đài Loan và Nhật Bản. Còn theo giá trị FDI triển khai thì Nhật Bản giữ vị trí số một. Các tỉnh, thành lôi cuốn được nhiều FDI ( ĐK ) nhất lần lượt là Thành phố Hồ Chí Minh, TP. Hà Nội, Hải Phòng Đất Cảng, Đồng Nai, Tỉnh Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu. [ 134 ] Riêng năm 2008, chỉ số FDI mới ĐK ( nghĩa là không tính số xin phép tăng vốn phát sinh trong năm ) đạt 32,62 tỷ dollar. [ 135 ] Đến nay cơ quan chính phủ Việt Nam vẫn xem góp vốn đầu tư quốc tế là tác nhân quan trọng số 1 tạo ra tăng trưởng kinh tế. Việt Nam cũng góp vốn đầu tư ra quốc tế tới 37 vương quốc và chủ quyền lãnh thổ, nhiều nhất là góp vốn đầu tư vào Lào. Tính đến hết năm 2007, có 265 dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư ra quốc tế còn hiệu lực thực thi hiện hành với tổng số vốn ĐK khoảng chừng 2 tỷ dollar và vốn triển khai khoảng chừng 800 triệu dollar. Đầu tư vào nghành công nghiệp chiếm hầu hết, tiếp theo là nông, lâm nghiệp. [ 136 ]Việt Nam khởi đầu chủ trương hội nhập kinh tế từ sau Đại hội đại biểu toàn nước lần thứ VI ( 1986 ) của Đảng Cộng sản Việt Nam. Sau Đại hội đại biểu toàn nước lần thứ VIII ( 1996 ), chủ trương này càng được tăng nhanh. Hội nhập kinh tế của Việt Nam diễn ra ngày càng nhanh gọn và sâu rộng. Từ chỗ chỉ hợp tác thương mại thường thì đã tiến tới hợp tác kinh tế tổng lực, từ chỗ hợp tác song phương đã tiến tới hợp tác kinh tế đa phương. Cho đến giữa năm 2007, Việt Nam đã có quan hệ kinh tế với 224 nước và vùng chủ quyền lãnh thổ trên quốc tế, đã ký hơn 350 hiệp định hợp tác tăng trưởng song phương, 87 hiệp định thương mại, 51 hiệp định thôi thúc và bảo lãnh góp vốn đầu tư, 40 hiệp định tránh đánh thuế hai lần, 81 thỏa thuận hợp tác về đối xử tối huệ quốc. [ 137 ] [ 138 ] Đỉnh cao về hợp tác kinh tế song phương là việc ký Hiệp định đối tác chiến lược kinh tế Việt Nam – Nhật Bản, còn về hợp tác kinh tế đa phương là việc ký hiệp định gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới với tiêu chuẩn ” WTO Plus “, nghĩa là đồng ý những yên cầu về tự do hóa thương mại ( sản phẩm & hàng hóa và dịch vụ ), góp vốn đầu tư, shopping của cơ quan chính phủ cao hơn so với mức độ pháp luật trong những văn kiện có hiệu lực thực thi hiện hành đang vận dụng của WTO .

Việt Nam đã tuyên bố thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với Liên bang Nga (2001), Nhật Bản (2006), Ấn Độ (2007), Trung Quốc (2008), Hàn Quốc, Tây Ban Nha (2009), Vương quốc Anh (2010), Đức (2011), Pháp và Ý (2013). Trong số này, một số mối quan hệ như với Đức, Trung Quốc và Liên bang Nga đã được nâng lên tầm “đối tác chiến lược toàn diện”. Ngoài ra, từ năm 2009, Việt Nam cũng đã thiết lập quan hệ “đối tác toàn diện” với Australia.

Xem thêm: Học kế toán ra làm gì và làm việc ở đâu là tốt nhất cho người học?

Khu vực kinh tế phi chính thức

Khu vực kinh tế phi chính thức và lao động phi chính thức thông dụng ở Việt NamLà một nước đang tăng trưởng, những hoạt động giải trí kinh tế phi chính thức ( những thanh toán giao dịch mua và bán, sản xuất không có ĐK và hóa đơn để thống kê ) ở Việt Nam khá thông dụng. Nếu tính cả khu vực phi chính thức thì quy mô nền kinh tế sẽ tăng thêm khá nhiều so với thống kê GDP chính thức .Tuy nhiên, có nhiều quan điểm tranh luận về quy mô thực của khu vực kinh tế này. Một nghiên cứu và điều tra chung giữa Tổng cục Thống kê Việt Nam và Viện Nghiên cứu Phát triển Pháp cho thấy khu vực kinh tế phi chính thức ( hoạt động giải trí kinh tế ngoài nông-lâm-ngư nghiệp của cá thể, hộ mái ấm gia đình không phải hoặc chưa ĐK ) chiếm 27,7 % lực lượng lao động trong toàn nước ; chiếm 55,7 % số lao động phi nông nghiệp, và tạo ra giá trị sản lượng tương tự 20 % GDP. [ 139 ] .Tương tự, Ngân hàng Thế giới ước tính khu vực kinh tế phi chính thức có giá trị tương tự 15,6 % tổng sản phẩm trong nước của Việt Nam. Tuy nhiên, số lượng này bị nhà kinh tế học Lê Đăng Doanh cho là không hài hòa và hợp lý với một nền kinh tế có mức độ tăng trưởng như Việt Nam. Một số nghiên cứu và điều tra khác chỉ ra rằng khu vực kinh tế phi chính thức có giá trị khoảng chừng 30 – 50 % giá trị của tổng sản phẩm trong nước, tối thiểu là cao gấp đôi số lượng của Ngân hàng Thế giới và Tổng cục Thống kê Việt Nam. [ 140 ]

Ngoại thương

Xuất nhập khẩu

Năm 2008, Việt Nam xuất khẩu được khoảng chừng 64,8 tỷ Mỹ kim, trong đó khoảng chừng 32,1 % giá trị xuất khẩu là hàng công nghiệp nặng và tài nguyên, 45,2 % là hàng công nghiệp nhẹ và tiểu thủ công nghiệp, 23,5 % là hàng nông, lâm, thủy hải sản. Trong khi đó cùng năm, giá trị nhập khẩu ước đạt 60,8 tỷ Mỹ kim, trong đó ước khoảng chừng 30,2 % giá trị nhập khẩu là máy móc, thiết bị, dụng cụ những loại, 63,7 % là nguyên, vật tư, chỉ có 6,1 % là hàng tiêu dùng. [ 141 ]Năm 2019, kim ngạch xuất khẩu sản phẩm & hàng hóa đạt 264,19 tỷ Mỹ kim, tăng 8,4 % so với năm 2018. Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu đạt 253,07 tỷ Mỹ kim, tăng 6,8 % so với năm 2018. Năm 2019, cán cân thương mại thặng dư ở mức 11,12 tỷ USD. Đây là năm thứ tư liên tục có xuất siêu, với mức thặng dư tăng dần qua những năm, từ 1,77 tỷ USD ( năm năm nay ), 2,11 tỷ USD ( năm 2017 ), 6,83 tỷ USD ( năm 2018 ). [ 142 ] Tổng kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu của Việt Nam sang những thị trường có FTA năm 2019 lần lượt là 123,11 tỷ Mỹ kim và 186 tỷ Mỹ kim. [ 143 ]Cơ cấu sản phẩm & hàng hóa xuất khẩu liên tục cải tổ theo chiều hướng tích cực, giảm hàm lượng xuất khẩu thô, tăng xuất khẩu loại sản phẩm chế biến, loại sản phẩm công nghiệp. Năm 2019, trong khi xuất khẩu nhóm nông sản, thủy hải sản giảm 4,5 % ; nhóm hàng nguyên vật liệu và tài nguyên giảm 9,7 % thì nhóm hàng công nghiệp chế biến tăng 10 % so với cùng kỳ năm 2018. [ 144 ] Theo số liệu của Tổng cục thống kê Việt Nam, năm 2019, Việt Nam ghi nhận 37 mẫu sản phẩm nhập khẩu đạt kim ngạch trên 1 tỷ Mỹ kim, chiếm tới 90,6 % tổng kim ngạch nhập khẩu, trong đó có 4 loại sản phẩm đạt trên 10 tỷ Mỹ kim ( chiếm 45,8 % ) là điện tử, máy tính và linh phụ kiện ; máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng ; điện thoại thông minh và linh phụ kiện ; vải. Các thị trường nhập khẩu lớn nhất là Trung Quốc, Nước Hàn, ASEAN. [ 145 ]Việt Nam hiện là nền kinh tế có độ mở lớn. Năm 2018, độ mở của nền kinh tế ( kim ngạch xuất nhập khẩu / GDP ) là 208,3 %, tăng liên tục so với những năm liền trước đó ( năm 2017 : 200,4 % ; năm năm nay : 184,7 % ). [ 146 ]

Phòng vệ thương mại

Kể từ năm 2001 đến nay, năm nào Việt Nam cũng đương đầu với những vụ kiện thương mại do những đối tác chiến lược nhập khẩu khởi xướng. Từ năm 1994 đến hết nửa đầu năm 2020, số vụ tìm hiểu chống bán phá giá là 101 vụ, trong đó những vụ kiện của Hoa Kỳ, nước Australia, Canada, Malaysia chiếm hầu hết. [ 147 ] Từ năm 2009 đến hết nửa đầu năm 2020, số vụ tìm hiểu chống trợ cấp là 21 vụ ; ngoại trừ 1 vụ do EU khởi xướng, những vụ còn lại đều thuộc về Hoa Kỳ, nước Australia, Canada, Ấn Độ. [ 148 ] Từ năm 2001 đến hết nửa đầu năm 2020, số vụ tìm hiểu vận dụng giải pháp tự vệ so với sản phẩm & hàng hóa Việt Nam là 34 vụ, phần lớn những vụ là do Thổ Nhĩ Kỳ, Philippines, Ấn Độ khởi kiện. [ 149 ]Ở chiều ngược lại, đến hết nửa đầu năm 2020, Việt Nam đã khởi xướng 11 vụ tìm hiểu chống bán phá giá [ 150 ], 6 vụ tìm hiểu tự vệ [ 151 ] và chưa khởi xướng tìm hiểu chống trợ cấp nào .

Hiệp định thương mại

Tính đến tháng 1/2021, Việt Nam đã ký kết những hiệp định thương mại sau :

Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA)
Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN – Ấn Độ (AIFTA)
Hiệp định Khu vực mậu dịch tự do ASEAN – Australia – New Zealand (AANZFTA)
Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN – Hàn Quốc (AKFTA)
Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN – Hồng Kông (AHKFTA)
Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện ASEAN – Nhật Bản (AJCEP)
Hiệp định Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA)
Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP)
Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Chile (VCFTA)
Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA)en)
Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc (VKFTA)
Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Liên minh Kinh tế Á Âu (VN-EAEU FTA)
Hiệp định Đối tác kinh tế Việt Nam – Nhật Bản (VJEPA)
Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP)
Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – Vương quốc Anh (UKVFTA)

Ngoài ra Việt Nam còn đang trong quy trình đàm phán những hiệp định sau đây :

Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Hiệp hội Mậu dịch tự do châu Âu (EFTA)
Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Israel

Cơ sở hạ tầng

Theo ước tính của Ngân hàng Phát triển Châu Á Thái Bình Dương, nhu yếu góp vốn đầu tư hạ tầng của Việt Nam sẽ vào tầm 480 tỷ USD trong tiến trình 2017 – 2030. Tuy nhiên, lúc bấy giờ nguồn vốn dành cho những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư hạ tầng đa phần sử dụng ngân sách nhà nước. Cụ thể, tại Việt Nam ngân sách nhà nước phải dành 5,7 % GDP để góp vốn đầu tư hạ tầng, cao nhất ở Khu vực Đông Nam Á. [ 152 ]Tính đến năm 2018, mạng lưới hệ thống đường đi bộ Việt Nam có tổng chiều dài 570.448 km, trong đó quốc lộ là 24.136 km, đường cao tốc 816 km, đường tỉnh 25.741 km, đường huyện 58.347 km, đường đô thị 26.953 km, đường xã 144.670 km, đường thôn xóm 181.188 km và đường nội đồng 108.597 km. [ 153 ] Ngoại trừ TP.HN và thành phố Hồ Chí Minh, những địa phương khác được sắp xếp vốn cho công tác làm việc bảo dưỡng đường đi bộ còn rất hạn chế. Trung bình hàng năm, những địa phương được sắp xếp khoảng chừng 10 – 15 tỷ đồng cho sở giao thông vận tải vận tải đường bộ những địa phương để bảo dưỡng những tuyến đường tỉnh, đa phần là triển khai công tác làm việc bảo trì liên tục và sửa chữa thay thế đột xuất khi có sự cố hư hỏng xảy ra chứ không đủ kinh phí đầu tư cho công tác làm việc sửa chữa thay thế định kỳ theo định mức và quy trình tiến độ. [ 154 ]
Thành phố Hồ Chí Minh đang bị quá tải do dân số tăng nhanhTheo Bộ Giao thông vận tải đường bộ, kế hoạch góp vốn đầu tư tăng trưởng kiến trúc của ngành giao thông vận tải trong quy trình tiến độ 2021 – 2025 vào khoảng chừng 759.400 tỷ đồng. Trong đó : 392.100 tỷ đồng vốn trong nước ; 69.800 tỷ đồng vốn quốc tế và 297.500 tỷ đồng vốn kêu gọi ngoài ngân sách ( 55.800 tỷ đồng điệu này kêu gọi, 241.600 tỷ đồng do địa phương, cơ quan khác kêu gọi ). Với dự kiến nhu yếu vốn góp vốn đầu tư như vậy, đến hết năm 2025 sẽ đưa vào khai thác khoảng chừng 3.858 km đường đi bộ cao tốc ( trong đó có 2.084 km đường đi bộ cao tốc Bắc-Nam từ Thành Phố Lạng Sơn tới Cà Mau ) ; hoàn thành xong tăng cấp, tái tạo khoảng chừng 3.760 km quốc lộ trọng điểm ; hoàn thành xong tiến trình 1 dự án Bất Động Sản cảng hàng không quốc tế quốc tế Long Thành ; hoàn thành xong tái tạo đường hạ cất cánh, đường lăn cảng hàng không quốc tế Nội Bài, sân bay Tân Sơn Nhất ; tăng cấp, tái tạo cơ bản tuyến đường sắt Thống Nhất ; nâng tĩnh không cầu để bảo vệ khổ thông thuyền những tuyến đường thủy trong nước có lưu lượng lớn. [ 155 ] Việc góp vốn đầu tư vào hạ tầng giao thông vận tải bị chi phối bởi ý chí chính trị chứ không dựa trên hiệu suất cao kinh tế. Đông Nam Bộ là TT công nghiệp còn Tây Nam Bộ là vựa nông sản của Việt Nam nhưng hạ tầng giao thông vận tải không được góp vốn đầu tư tương ứng khiến sự liên kết giữa những tỉnh ở hai vùng này và sự liên kết liên vùng còn yếu làm tăng ngân sách vận tải đường bộ do đó làm giảm hiệu suất cao của nền kinh tế [ 156 ] [ 157 ] .Mạng lưới đường tàu vương quốc Việt Nam được kiến thiết xây dựng và khai thác đã hơn một thế kỷ. Toàn mạng lưới đường tàu vương quốc gồm có 7 tuyến chính và 12 tuyến nhánh với tổng chiều dài đường chính tuyến 2.703 km và 612 km đường ga và đường nhánh, trải dài trên địa phận của 34 tỉnh, thành phố. Hiện nay, gia tài kiến trúc đường tàu vương quốc đang giao cho Tổng Công ty đường tàu Việt Nam trực tiếp quản trị sử dụng, khai thác. Việc bảo dưỡng, góp vốn đầu tư tăng trưởng khối gia tài này đều do ngân sách nhà nước chi trả. [ 158 ] Trên những tuyến đường tàu vương quốc có tới 5719 vị trí giao cắt đường đi bộ – đường tàu. Trong đó có tới 1519 đường ngang và 4200 lối đi tự mở. [ 159 ] Toàn tuyến đường tàu có 1852 cầu nhưng gần 50% xuống cấp trầm trọng, chưa được góp vốn đầu tư, có 39 hầm thì 22 hầm cần được tái tạo. Tải trọng cầu đường giao thông trên tuyến TP. Hà Nội – thành phố Hồ Chí Minh không đồng đều dẫn tới năng lực luân chuyển toàn tuyến bị giảm sút. Bên cạnh đó, đường tàu quản lý và vận hành đa phần trên khổ đường 1 m, chiếm 85 % mạng lưới hệ thống đường tàu cả nước. Toàn tuyến có 297 nhà ga nhưng phần đông quy mô nhỏ, hạ tầng cũ. [ 160 ] Để thực thi những tiềm năng, kế hoạch đã được đề ra trong kế hoạch, quy hoạch tăng trưởng giao thông vận tải vận tải đường bộ đường tàu Việt Nam đến năm 2030, dự kiến đến năm 2025 cần khoảng chừng 286.819 tỷ đồng ( giải pháp cao ) và 93.101 tỷ đồng ( giải pháp thấp ). Còn tổng nhu yếu đến năm 2030 cần khoảng chừng 1.138.622 tỷ đồng. Về tổng vốn góp vốn đầu tư cho ngành đường tàu, quy trình tiến độ năm nay – 2020 được hơn 23.200 tỷ đồng, trung bình mỗi năm hơn 4.600 tỷ đồng, gấp đôi quá trình trước. Còn ở quá trình 2005 – năm ngoái chỉ được hơn 20.800 tỷ đồng, trung bình 2.088 tỷ / năm. Dù tỷ trọng nguồn vốn tăng, nhưng không đồng nghĩa tương quan nguồn vốn dành cho những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư tăng trưởng đường tàu nhiều. Nguồn vốn quy trình tiến độ năm nay – 2020 hầu hết không phải dành cho những dự án Bất Động Sản mới, mà hầu hết trả nợ những dự án Bất Động Sản quá trình trước. [ 161 ]Việt Nam lúc bấy giờ ( năm 2020 ) đang có 22 trường bay, trong đó có 10 cảng hàng không quốc tế quốc tế ( Nội Bài, Cát Bi, Vân Đồn, Vinh, Thành Phố Đà Nẵng, Cam Ranh, Phú Bài, cảng hàng không Tân Sơn Nhất, Cần Thơ, Phú Quốc ). Đến năm 2030 sẽ bổ trợ thêm 5 trường bay mới. [ 162 ] Sân bay được khánh thành gần đây nhất là trường bay Vân Đồn ở Quảng Ninh ( tháng 12 năm 2018 ) và đây cũng là trường bay tư nhân duy nhất tại Việt Nam. Các trường bay còn lại đều thuộc chiếm hữu của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam ( ACV ). Trong số những trường bay mới được quy hoạch, trường bay Long Thành là trường bay lớn nhất, quan trọng nhất, được kỳ vọng nhằm mục đích tăng trưởng ngành vận tải đường bộ hàng không Việt Nam, giúp tăng cạnh tranh đối đầu quốc tế, tăng liên kết Việt Nam với quốc tế, tạo đà tăng trưởng tổng lực khu vực Nam Bộ và cả nước nói chung. [ 163 ] Theo kế hoạch, quy trình kiến thiết xây dựng sẽ có 4 đường sân bay, được chia làm 3 quá trình với vốn góp vốn đầu tư khoảng chừng 16 tỉ USD. Ở quá trình 1 dự án Bất Động Sản ( 2020 – 2025 ), với kinh phí đầu tư góp vốn đầu tư khoảng chừng 5,5 tỉ USD, trường bay Long Thành dự kiến đạt 25 triệu hành khách / năm và 1,2 triệu tấn sản phẩm & hàng hóa / năm. [ 164 ] Trong số những trường bay đang hoạt động giải trí, chỉ có 6 trường bay có lãi là Nội Bài, cảng hàng không Tân Sơn Nhất, TP. Đà Nẵng, Cam Ranh, Liên Khương, Phú Bài. Trong số này, Liên Khương và Phú Bài mới chỉ mở màn vượt qua mức cân đối thu chi và có lãi. 15 trường bay khác ( ngoài 6 trường bay nêu trên ) thuộc quản trị của ACV đều kinh doanh thương mại thua lỗ. Trong đó, có những trường bay mỗi năm lỗ 80 – 90 tỷ đồng như Vinh, Tuy Hòa, Cần Thơ. Một số trường bay khác lỗ ít hơn, xê dịch trong khoảng chừng 40 – 60 tỷ đồng, như Đồng Hới, Phú Quốc, Phù Cát … Các trường bay Việt Nam có tỷ suất doanh thu phi hàng không chỉ 3 % trong khi đó, số lượng này tại Nước Hàn là 60 %. [ 165 ] Nhiều trường bay vẫn đang có hiệu suất hoạt động giải trí khá thấp so với phong cách thiết kế, ví dụ điển hình với trường bay quốc tế Cần Thơ, hiệu suất 3-5 triệu khách / năm nhưng đến nay chỉ khai thác khoảng chừng 30 % hiệu suất. [ 166 ]Về hạ tầng thủy lợi, tại thời gian tháng 5 năm 2020, Việt Nam đã có 904 mạng lưới hệ thống thủy lợi lớn và vừa có quy mô diện tích quy hoạnh ship hàng từ 200 ha trở lên, hơn 5.000 hồ chứa những loại, với dung tích trữ nước hơn 35,34 tỷ m3, hơn 100 trạm bơm lớn, gần 5.000 cống tưới tiêu lớn ; hơn 5.700 km đê sông, 3.000 km đê biển, 23.000 km bờ bao ngăn lũ và hằng trăm cây số kè, hơn 126.000 km kênh mương. Tổng năng lực phong cách thiết kế của những mạng lưới hệ thống bảo vệ cho khoảng chừng 3,45 triệu ha đất canh tác. [ 167 ] Có 4 khu công trình thủy lợi quan trọng đặc biệt quan trọng là Cửa Đạt, Ngàn Trươi, Tả Trạch và Dầu Tiếng. [ 168 ]Công tác góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng hạ tầng điện đã có sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ và đã phân phối được nhu yếu tăng trưởng kinh tế – xã hội với mức tăng trưởng trên 10 % / năm. Cụ thể về nguồn điện, quá trình 2011 – năm ngoái, ngành điện đã đưa vào quản lý và vận hành khoảng chừng 17 GW nguồn điện ( gồm có cả những nguồn thủy điện nhỏ và nguồn năng lượng tái tạo ), đạt hơn 81 % khối lượng được giao theo Quy hoạch điện VII, trong đó cao nhất là miền Trung đạt 95.9 %, miền Nam đạt thấp nhất với 62.7 %. Giai đoạn năm nay – 2020, do sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của những nguồn nguồn năng lượng mặt trời vào những năm từ 2018 – 2020, nên xét trên toàn diện và tổng thể thì tổng hiệu suất đặt của hàng loạt mạng lưới hệ thống đạt tới 94 % tổng hiệu suất nguồn điện cần đưa vào quản lý và vận hành trong quy trình tiến độ này. Tuy nhiên, những nguồn điện truyền thống cuội nguồn ( than, khí, thủy điện – đa phần là nhiệt điện than ) bị chậm quá trình, chỉ đạt khoảng chừng 60 % so với kế hoạch. Công suất nguồn bị chậm khoảng chừng 7.000 MW so với quy mô hiệu suất trong Quy hoạch điện VII kiểm soát và điều chỉnh. Tính đến hết năm 2019, tổng hiệu suất đặt của mạng lưới hệ thống điện Việt Nam đạt khoảng chừng gần 54.880 MW tăng trên 2,6 lần so với năm 2010. Trong đó, nhiệt điện than chiếm 36 %, thủy điện chiếm 37 %, tuabin khí và nhiệt điện chạy dầu chiếm 16 %, nguồn năng lượng tái tạo chiếm 10 %, nhập khẩu chiếm 1 %. [ 169 ] Theo tác dụng nhìn nhận của nhóm điều tra và nghiên cứu Doing Business ( Ngân hàng Thế giới ), chỉ số tiếp cận điện năng năm 2019 của Việt Nam đã thăng hạng vượt bậc, đạt được mức xếp hạng cao nhất từ trước đến nay, đạt 82,2 điểm ( tăng 0,3 điểm so với năm 2018 ) đứng ở vị trí 27 trên tổng số 190 vương quốc / nền kinh tế. Đây là năm thứ 6 liên tục tăng điểm nhìn nhận và trong quá trình vừa mới qua có chuỗi 5 năm liên tục chỉ số tiếp cận điện năng của Việt Nam được cải tổ về vị trí. [ 170 ]Bất động sản công nghiệp đang nổi lên là một điểm sáng kể cả trong toàn cảnh đại dịch Covid-19 hoành hành. Cuối tháng 3 năm 2020, Việt Nam có 335 khu công nghiệp được xây dựng, trong đó có 260 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động giải trí và 75 khu đang kiến thiết xây dựng. Năm 2019, Việt Nam trở thành một trong những điểm đến lôi cuốn góp vốn đầu tư về công nghiệp sản xuất trong khu vực Khu vực Đông Nam Á. Sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ của thị trường là nhờ khuynh hướng của Việt Nam trong thiết kế xây dựng nền kinh tế tập trung chuyên sâu vào xuất khẩu, việc triển khai xây dựng những khu công nghiệp và kinh tế trọng điểm, sự tích cực tham gia những hiệp định thương mại tự do. [ 171 ]Hạ tầng đô thị ở Việt Nam đang bị quá tải, nhất là tại những đô thị lớn. Sự liên kết đồng nhất về giao thông vận tải, mạng lưới hệ thống thoát nước và giải quyết và xử lý nước thải của những khu đô thị với hạ tầng chung của khu vực có ý nghĩa đặc biệt quan trọng quan trọng trong việc xử lý nhu yếu tất yếu của những dân cư trong khu vực về lưu thông và nhiều yếu tố phúc lợi khác. Tuy nhiên, yếu tố liên kết hạ tầng đô thị lúc bấy giờ đang thiếu và yếu. Nguyên nhân là do quá chú trọng tăng trưởng những dự án Bất Động Sản bất động sản mà không góp vốn đầu tư thích đáng cho liên kết hạ tầng. [ 172 ] Một báo cáo giải trình của Ngân hàng quốc tế năm 2020 chỉ ra : dù góp vốn đầu tư lớn vào hạ tầng đô thị và công nghiệp hóa, thực trạng chung hiện tại vẫn là ngưng trệ và hiệu suất thấp tại những TT đô thị trọng điểm cũng như quyền lợi tích tụ hạn chế ở cấp đô thị. Sự tích tụ này không góp phần nhiều cho hiệu suất cao kinh tế, điều này đã phản ánh qua thực trạng thiếu vắng hạ tầng dẫn đến ùn tắc và hạn chế phân chia những yếu tố sản xuất. Ngoài ra, hạn chế trong quy hoạch cũng tác động ảnh hưởng đến vận tốc sửa chữa thay thế hạ tầng đã cũ ở TT thành phố trong khi làm giảm mức độ tăng trưởng của những vùng ngoại vi. Ở những thành phố lớn, như Thành Phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, thực trạng tăng trưởng mất cân đối vẫn sống sót giữa khu vực nội đô, với tỷ lệ dân số hoàn toàn có thể lên tới 4.000 người / km2, và những khu vực ngoại ô có tỷ lệ dân số 100 người / km2, dẫn đến việc lan rộng ra tràn ngập của những khu vực đô thị. Sự tăng trưởng tỷ lệ thấp như vậy cộng với hạ tầng hạn chế đã cản trở hiệu ứng tích tụ có lợi còn khu vực đô thị bị phân mảnh và không được tích hợp cả về phương diện kinh tế cũng như vật lý. [ 173 ]Tháng 6 năm 2020, Việt Nam trải qua Luật Đầu tư theo phương pháp đối tác chiến lược công tư ( PPP ). Luật này khu biệt năm nghành nghề dịch vụ thiết yếu để góp vốn đầu tư theo phương pháp PPP nhằm mục đích tập trung chuyên sâu nguồn lực đơn cử gồm có ( 1 ) Giao thông, ( 2 ) Lưới điện, Nhà máy điện ( trừ xí nghiệp sản xuất thủy điện và trường hợp Nhà nước độc quyền theo pháp luật của Luật điện lực ), ( 3 ) Thủy lợi, cung ứng nước sạch, thoát nước, giải quyết và xử lý nước thải, chất thải, ( 4 ) Y tế, giáo dục – giảng dạy, ( 5 ) Hạ tầng công nghệ thông tin. [ 174 ] Bốn trong năm nghành góp vốn đầu tư PPP đều tương quan đến hạ tầng, cho thấy Việt Nam đang nỗ lực kêu gọi nguồn lực từ khu vực tư nhân cho góp vốn đầu tư tăng trưởng hạ tầng .

Logistics

Thị phần logistics của Việt Nam tương tự 21-25 % GDP, nhưng 80 % thị trường này rơi vào tay doanh nghiệp quốc tế, phần còn lại được chia cho khoảng chừng 3000 doanh nghiệp trong nước. Thị trường logistics lớn như vậy, nhưng góp phần vào GDP hàng năm chỉ 2-3 %, do ngân sách quá lớn. [ 175 ] Chi tiêu logistics của Việt Nam hiện rất cao. Năm 2020, Thương Hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam ( VLA ) ước tính ngân sách logistics của món ăn hải sản chiếm 12,2 %, gạo chiếm 19,8 %, cafe 9,5 % và rau quả chiếm 29,5 % tổng ngân sách. [ 176 ]Thị phần vận tải đường bộ hành khách và sản phẩm & hàng hóa cả liên tỉnh, nội tỉnh và đô thị ở Việt Nam đã và đang rơi vào thực trạng phụ thuộc vào quá mức vào đường đi bộ. Vận tải hành khách liên tỉnh, đường đi bộ chiếm khoảng chừng 94 % tổng số hành khách trong khi đường tàu Giao hàng chưa tới 0,5 %. Về vận tải đường bộ sản phẩm & hàng hóa trong nước của Việt Nam, đường đi bộ hiện đang chiếm trên 65 % tổng sản lượng vận tải đường bộ trong khi đường tàu chỉ chiếm 0,6 %, đường thủy 18 %. [ 177 ]Tính đến năm 2019, đội máy bay của những hãng hàng không Việt Nam là 229 chiếc với độ tuổi trung bình 5,1. Trong đó, những hãng sở hữu 53 chiếc chiếm 23,1 % với độ tuổi trung bình là 7,5. Đáng quan tâm là toàn bộ những hãng đều chưa có đội máy bay chở hàng riêng. [ 178 ] Đại dịch Covid-19 ảnh hưởng tác động nặng nề lên tổng thể những hãng hàng không. Lũy kế 6 tháng đầu năm 2020, Vietnam Airlines đạt lệch giá 24934 tỷ đồng, bằng 50% so với cùng kỳ năm 2019, nhưng tổng doanh thu kế toán trước thuế bị âm 6542 tỷ đồng so với khoản doanh thu thực dương 1785,7 tỷ đồng cùng kỳ năm 2019. Trong khi đó, đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Vietnam Airlines là hãng Vietjet lỗ 2111 tỷ đồng. [ 179 ]Vận tải đường tàu Việt Nam trọn vẹn do những doanh nghiệp quốc doanh tiếp đón, kinh doanh thương mại kém hiệu suất cao. Mô hình tổ chức triển khai hiện tại của đường tàu Việt Nam có 3 đơn vị chức năng kinh doanh thương mại ship hàng vận tải đường bộ đường tàu gồm : công ty CP vận tải đường bộ đường tàu Thành Phố Hà Nội, công ty CP vận tải đường bộ đường tàu Hồ Chí Minh, công ty CP vận tải đường bộ và thương mại đường tàu ( Ratraco ). Trong đó, 2 công ty CP vận tải đường bộ đường tàu TP.HN và Hồ Chí Minh kinh doanh thương mại cả vận tải đường bộ sản phẩm & hàng hóa và hành khách, trùng lặp và tự cạnh tranh đối đầu lẫn nhau. Tính từ thời gian tháng 7 năm 2003, khi cơ quan chính phủ Việt Nam quyết định hành động tách Cục Đường sắt làm trách nhiệm quản trị nhà nước và Tổng công ty đường tàu hoạt động giải trí theo Luật doanh nghiệp, Tổng công ty đường tàu đã có 5 lần biến hóa cơ cấu tổ chức hoạt động giải trí bên trong, tách – nhập những đơn vị chức năng thành viên. Trong khi đó, những vướng mắc nền tảng nhất của đường tàu trong nhiều năm lại chưa được xử lý, đó là cỗ máy lao động cồng kềnh, kém hiệu suất cao. Đường sắt vẫn duy trì quá nhiều doanh nghiệp công ích hoạt động giải trí bằng ngân sách, như những doanh nghiệp cầu đường giao thông, thông tin tín hiệu với lao động bằng tay thủ công, trong khi lại chậm hiện đại hóa để cắt giảm lao động, tiết kiệm ngân sách và chi phí ngân sách. [ 180 ] Các yếu tố về kiến trúc đường tàu còn khá lỗi thời, như : Bình diện hạn chế, độ dốc dọc lớn, cầu yếu, hầm yếu … là những nguyên do tác động ảnh hưởng trực tiếp đến việc nâng cao tải trọng, vận tốc chạy của tàu, năng lượng trải qua và năng lượng chuyên chở trên những tuyến. Hệ thống thông tin tín hiệu trên những tuyến không đồng nhất về công nghệ tiên tiến, kỹ thuật, mỗi tuyến, khu đoạn lại sử dụng một công nghệ tiên tiến … Hệ thống đường tàu Việt Nam hiện được quản lý và vận hành với gần 300 đầu máy đang hoạt động giải trí, tuy nhiên phần nhiều đều là những đầu máy cũ có tuổi đời từ 30 năm trở lên. Công suất và vận tốc của đầu máy thấp, tiêu tốn nhiều nguyên vật liệu. Toa tàu khách và tàu hàng của đường tàu cũng được khai thác nhiều năm với nhiều chủng loại, gây khó khăn vất vả, trở ngại trong quản lý và vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa thay thế. [ 181 ] Trong hàng chục năm, tỷ suất góp vốn đầu tư cho đường tàu không vượt qua 3 % tổng chi ngân sách dành cho hạ tầng giao thông vận tải vận tải đường bộ. Gần 50 năm qua, không một đoạn đường tàu nào được làm mới. Đường sắt Việt Nam vẫn sử dụng khổ 1 m trong khi hầu hết những nước trên quốc tế không còn dùng nữa. Tốc độ đường tàu Việt Nam chỉ khoảng chừng 50 – 60 km / giờ so với tàu hàng, còn tàu khách thì vận tốc trung bình chưa đến 80 km / giờ. Mạng lưới đường tàu Việt Nam chưa liên kết tốt với những phương pháp vận tải đường bộ khác nhau như hàng không, đường thủy, chưa có liên kết liên vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Tây Nguyên. [ 182 ] Cuối năm 2019, thị trường vận tải đường bộ của ngành đường tàu mà Tổng công ty đường tàu là đại diện thay mặt duy nhất đang ở mức thấp nhất trong lịch sử dân tộc khi chỉ chiếm chưa đầy 0,2 % sản lượng luân chuyển hành khách và 1,2 % sản lượng vận tải đường bộ sản phẩm & hàng hóa, trong khi về kim chỉ nan, đường tàu có lợi thế ngân sách và độ bảo đảm an toàn cao. [ 183 ] Việc không sử dụng được lợi thế của đường tàu trong khi chủ quyền lãnh thổ Việt Nam trải dài từ Bắc xuống Nam rất thuận tiện để tăng trưởng mạng lưới hệ thống đường tàu làm cho ngành vận tải đường bộ của Việt Nam mất cân đối và có ngân sách cao .Năm 2019, Việt Nam có 272 bến cảng, tổng chiều dài cầu cảng đạt 92,2 km với tổng hiệu suất trên 550 triệu tấn / năm. Sản lượng sản phẩm & hàng hóa trải qua mạng lưới hệ thống cảng biển ngày một lớn, mức tăng trưởng trung bình hàng năm quy trình tiến độ 2000 – 2017 là 10,4 %, riêng hàng container có mức tăng trưởng trung bình 13,4 % / năm. So với năm 2000, sản lượng sản phẩm & hàng hóa trải qua cảng biển Việt Nam năm 2017 đã tăng 6 lần về tổng hàng, từ 73 triệu tấn lên 442 triệu tấn và tăng 12,5 lần về hàng container, từ 1,1 triệu TEU lên 14,4 triệu TEU. Tỷ trọng lượng hàng trải qua mạng lưới hệ thống cảng biển của phương tiện đi lại thủy trong nước đã tăng 11,5 % trong tiến trình năm nay – 2018. [ 184 ] Tuy nhiên, thị trường sản phẩm & hàng hóa phân chia giữa những cảng khá chênh lệch. Cụ thể, khu vực những cảng phía Bắc chiếm 25 – 30 % khối lượng vận tải đường bộ nên hiệu suất vẫn còn thừa. Các cảng miền Trung chỉ chiếm 13 % tổng sản lượng trải qua đang ở thực trạng thiếu sản phẩm & hàng hóa, chỉ sử dụng một phần hiệu suất. Trong khi đó, những cảng phía Nam chiếm đến 57 %, riêng sản lượng container qua cảng chiếm đến 90 %, hiện đang quá tải. Nhiều quan điểm cho rằng, hiệu suất những cảng giữa những cảng biển chênh lệch lớn như trên phản ánh một tầm nhìn hạn hẹp trong quy hoạch mạng lưới hệ thống cảng biển Việt Nam. [ 185 ]Theo sách trắng VLA 2018, mạng lưới hệ thống cảng cạn ( ICD ) Việt Nam gồm có 11 cảng cạn liên kết với cảng Hải Phòng Đất Cảng ở miền Bắc, 12 cảng cạn liên kết với những cảng biển Bà Rịa – Vũng Tàu và thành phố Hồ Chí Minh ở miền Nam. Khu vực miền Trung chưa có mạng lưới hệ thống ICD do lượng hàng container qua mạng lưới hệ thống cảng biển miền Trung rất thấp, những cảng biển đảm nhiệm container nhìn chung đủ và dư năng lượng kho bãi. [ 186 ]Tính đến thời gian tháng 7 năm 2020, đội tàu biển Việt Nam có 1503 tàu ( trong đó tàu vận tải đường bộ sản phẩm & hàng hóa là 1038 tàu ) với tổng dung tích khoảng chừng 5,06 triệu GT và tổng trọng tải khoảng chừng 7,9 triệu DWT. Tuổi tàu trung bình của đội tàu Việt Nam là 16,6 tuổi. [ 187 ]Vận tải thủy trong nước, ven biển là một trong những nghành có vận tốc tăng trưởng nhanh, chiếm thị trường ngày càng lớn trong bức tranh vận tải đường bộ Việt Nam. Theo Cục Đường thủy trong nước Việt Nam, năm 2018, khối lượng vận tải đường bộ sản phẩm & hàng hóa đường thủy đạt hơn 288 triệu tấn, tăng 25,52 % so với năm 2017. [ 188 ] Năm 2019, Ngân hàng Thế giới nhìn nhận vận tải đường bộ đường thủy trong nước của Việt Nam có tỷ suất tiếp đón luân chuyển sản phẩm & hàng hóa trong nước cao hơn nhiều so với Trung Quốc, Hoa Kỳ và EU ( trừ Hà Lan ). Ngân hàng Thế giới cũng nhìn nhận vận tải đường bộ đường thủy trong nước của Việt Nam đang hoạt động giải trí tốt với những tín hiệu tăng trưởng và chuyển biến đáng khuyến khích. [ 189 ]Tại thời gian tháng 7 năm 2020, cả nước Việt Nam có 45 tuyến đường thủy trong nước với tổng chiều dài khoảng chừng 7075 km ( miền Bắc có 17 tuyến, miền Nam có 18 tuyến, miền Trung có 10 tuyến ). Hệ thống đường thủy của Việt Nam có 251 / 532 cầu và khu công trình vượt sông nằm trên những tuyến đường thủy trong nước vương quốc có tĩnh không thông thuyền thấp hơn thông số kỹ thuật kỹ thuật theo cấp quy hoạch đã được phê duyệt. Trừ một số ít cảng chuyên được dùng ( than, xi-măng, nhiệt điện ), còn lại phần đông khu công trình, thiết bị bốc xếp ở hầu hết những cảng đều đã cũ, lỗi thời. Có ít cảng thủy trong nước đủ tiêu chuẩn bốc dỡ container, trong khi tổ chức triển khai vận tải đường bộ đa phương thức, dịch vụ logistics ở những cảng đầu chính cũng chưa được thực thi. [ 190 ]Trong bảng xếp hạng Chỉ số hoạt động giải trí logistics ( LPI ) năm 2018 của Ngân hàng quốc tế, Việt Nam được xếp hạng 39/160 nước tìm hiểu. Tất cả những chỉ số nhìn nhận LPI đều tăng bậc so với kỳ nhìn nhận gần nhất trước đó ( năm năm nay ), trong đó có mức tăng cao nhất là năng lượng chất lượng dịch vụ và năng lực theo dõi, truy xuất sản phẩm & hàng hóa. [ 191 ]

Chỉ số kinh tế

Một số dữ liệu 16 năm gần đây (2000-2016) – Nguồn: Tổng cục Thống kê[192]
Năm	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016
GDP (tỷ USD, làm tròn)	31	32	35	39	45	52	60	70	89	91	101	135,5	155.8	171,2	186,2	193,2	202,6
GDP/đầu người (USD)	402	416	441	492	561	642	730	843	1052	1064	1168	1.300	1.540	1.960	2.028	2109	2.215
Tỉ lệ tăng giảm GDP (tăng giảm % so với năm trước)	6,8	6,9	7,1	7,3	7,8	8,4	8,2	8,5	6,2	5,3	6,7	5,89	5,03	5,42	5,98	6,68	6,21
Tỉ lệ tăng giảm GDP (%) theo Ngân hàng Thế giới[193]	6,79	6,19	6,32	6,90	7,54	7,55	6,98	7,13	5,66	5,40	6,42	6,24	5,25	5,42	5,98	6,68	6,21
Xuất khẩu (tỷ USD, làm tròn)	14	15	16	20	26	32	39	48	62	57	71	96,91	114,57	132,2	150,1	162,4	175,94
Nhập khẩu (tỷ USD, làm tròn)	15	16	19	25	31	36	44	62	80	69	84	106,75	113,79	131,3	148	165,6	173,26
Chênh lệch–nhập siêu (tỷ USD, làm tròn)	-1	-1	-3	-5	-5	-4	-5	-14	-18	-12	-13	-8,84	0,78	0,9	2,1	-3,2	2,68
FDI-đăng ký (tỷ USD, làm tròn)	2,8	3,1	2,9	3,1	4,5	6,8	12,0	21,3	71,7	23,1	18,6	14	16,3	22,35	20,23	22,76	24,4
FDI-thực hiện (tỷ USD, làm tròn)	2,4	2,4	2,5	2,6	2,8	3,3	4,1	8,0	11,5	10	11	11	10,46	11,5	12,35	14,5	15,8
Chênh lệch đăng ký-thực hiện FDI (tỷ USD, làm tròn)	-0,4	-0,7	-0,4	-0,5	-1,7	-3,5	-7,9	-13,3	-60,2	-13,1	-7,6	-3	-5,84	-10,85	-7,88	-8,26	-8,6
Kiều hối (tỷ USD, làm tròn)	1,7	1,8	2,1	2,7	3,2	3,8	4,7	5,5	7,2	6,2	8,1	9	10	11	12	12,25	9
Tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng (1000 tỷ VNĐ, làm tròn)	220	245	280	333	398	480	596	746	1009	1197	1561	–	–	–	–	–	–
Chỉ số giá tiêu dùng CPI (tăng giảm % so với năm trước)	-0,6	0,8	4,0	3,0	9,5	8,4	6,6	12,6	19,9	6,5	11,7	18,58	6,81	6,04	4,09	0,63	4,74
Tăng giảm giá USD (tăng giảm % so với năm trước)	3,4	3,8	2,1	2,2	0,4	0,9	1,0	-0,3	6,3	10,7	9,6	10.01	-1	1	1	3	–
Tăng giảm giá Vàng (tăng giảm % so với năm trước)	-1,7	5,0	19,4	26,6	11,7	11,3	27,2	27,3	6,8	64,3	30,0	–	–	–	–	–	–

Số liệu thống kê

So sánh GDP-PPP trung bình giữa Việt Nam và một số ít nước trong khu vực Đông Á và Khu vực Đông Nam Á năm 2010 So sánh tỷ suất thất nghiệp giữa Việt Nam và 1 số ít vương quốc trong khu vực Đông Á và Khu vực Đông Nam Á năm 2010 .Còn những số liệu sau đây được dịch từ nguồn của Cục Tình báo Trung ương Hoa Kỳ ( CIA ) [ 123 ] .

Tỷ trọng trong GDP (2012)

Lực lượng lao động

Có 49,18 triệu lao động (ước tính 2012) (xếp thứ 13 toàn cầu)

Nông nghiệp: 48%

Công nghiệp: 21%

Dịch vụ: 31%

Tỷ lệ thất nghiệp

Đạt 4,5% (2012 ước lượng) (xếp thứ 40 toàn cầu)

Dân số dưới mức nghèo

Đạt 11,3% (2012). Mức nghèo của Việt Nam giảm từ hơn 58% năm 1993 xuống còn khoảng 10% trong năm 2010.[194].

Hộ gia đình có thu nhập hoặc tiêu dùng bằng cách chia sẻ phần trăm

Thấp nhất 10%: 3,2%
Cao nhất 10%: 30,2% (2008)

Đầu tư (tổng cố định)

Đạt 28,2% của GDP (2012 ước) (xếp thứ 28 toàn cầu)

Ngân sách

Thu: 42,14 tỷ USD
Chi: 47,57 tỷ USD (2012 ước lượng)
Thâm hụt: -3,9 % (2012) (xếp thứ 135 toàn cầu)

Nợ công

48,2% (2012 ước) (xếp thứ 67 toàn cầu)

Tỷ lệ lạm phát

Đạt 6,8% (giá tiêu dùng), (2012 ước)
Đạt 18,1% (2011 ước) so với thế giới, (xếp thứ 176 toàn cầu)

Xuất khẩu

Đạt 213,77 tỷ USD (2017 ước lượng) (xếp thứ 35 toàn cầu năm 2013) (96,91 tỷ USD 2011)

Nhập khẩu

Đạt 211,1 tỷ USD (2017 ước lượng) (xếp thứ 33 toàn cầu năm 2013) (97,36 tỷ USD 2011)

Tỷ suất hối đoái với USD

1 USD = 20.828,00 đồng (2012 ước lượng)
1 USD = 20.509,75 đồng (2011 ước lượng)
1 USD = 18.612,92 đồng (2010 ước lượng)
1 USD = 17.799,60 đồng (2009 ước lượng)
1 USD = 16.548,30 đồng (2008 ước lượng)

Đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI 2012): 10,5 tỷ USD tính toàn bộ các dự án đăng ký, chủ yếu tập trung vào công nghiệp và xây dựng. Các nhà đầu tư đã cam kết đầu tư 6,5 tỷ USD vào Việt Nam năm 2013.

Lũy kế vốn Đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (nhập đến 31 tháng 12 năm 2012): 75,45 tỷ USD, xếp thứ 46 toàn cầu.

Lũy kế vốn đầu tư trực tiếp ra nước ngoài (FDI xuất đến 31 tháng 12 năm 2009): Đứng thứ 50 toàn cầu với 7,7 tỷ USD.
Nợ nước ngoài: 41,85 tỷ USD; 35,5% GDP (cuối 2012).; 39,63 tỷ USD (2011)
Cán cân thanh toán theo ngoại tệ chuyển đổi (2005)

Xuất khẩu (f.o.b): Cụ thể, tính chung cả năm 2017, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu ước tính đạt 213,77 tỷ USD, tăng 21,1% so với năm trước, đây là mức tăng cao nhất trong nhiều năm qua, trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 58,53 tỷ USD, tăng 16,2%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 155,24 tỷ USD, tăng 23%.
Nhập khẩu (c.i.f): Kim ngạch hàng hoá nhập khẩu năm 2017 ước tính đạt 211,1 tỷ USD, tăng 20,8% so với năm trước, trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 84,7 tỷ USD, tăng 17%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 126,4 tỷ USD, tăng 23,4%.
Thâm hụt thương mại: 4,65 tỉ USD (giảm từ mức thâm hụt 5,45 tỷ USD năm 2004)

Các mặt hàng xuất khẩu chính (2017)

Dầu thô, hàng dệt may, giày dép, món ăn hải sản, điện tử máy tính, gạo, cao su đặc, cafe .

Các thị trường xuất khẩu chính (2017):

Hoa Kỳ vẫn là thị trường dẫn đầu với 41,5 tỷ USD, tăng 8% so với năm 2016. Tiếp đến là EU đạt 38,3 tỷ USD, tăng 12,8%; Trung Quốc đạt 35,3 tỷ USD, tăng 60,6%; thị trường ASEAN đạt 21,7 tỷ USD, tăng 24,5%; Nhật Bản đạt 16,8 tỷ USD, tăng 14,2%; Hàn Quốc đạt 15 tỷ USD, tăng 31,1%.

(tất cả số tăng là so với 2016)

Các mặt hàng nhập khẩu chính (2017)

Máy móc, thiết bị, xăng dầu, thép, vải, nguyên phụ liệu dệt may da, điện tử máy tính, phân bón .

Các thị trường nhập khẩu chính (2017):

Trong khi, Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất của nước ta trong năm 2017, với kim ngạch đạt 58,5 tỷ USD, tăng 16,9% so với năm 2016; tiếp đến là Hàn Quốc đạt 46,8 tỷ USD, tăng 45,5%; ASEAN đạt 28 tỷ USD, tăng 16,4%; Nhật Bản đạt 16,5 tỷ USD, tăng 9,7%; EU đạt 12 tỷ USD, tăng 7,7%; Hoa Kỳ đạt 9,1 tỷ USD, tăng 4,9%.

(tất cả số tằng là so với 2016)

* Tỷ giá liên ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
** Theo ước tính của Bộ Tài chính
*** do Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) đánh giá xếp hạng trong 125 nước[195]

Xem thêm: Các số liệu thống kê kinh tế chi tiết theo thời gian có thể tham khảo website WorldBank hoặc Tổng cục thống kê, và Thông tin về Việt Nam trên CIA.

Các yếu tố lúc bấy giờ

Lạm phát của Việt Nam so với một số ít nước năm 2010 ) .Nền kinh tế Việt Nam bị coi là hoạt động giải trí kém hiệu suất cao. [ 196 ] Trong thời hạn vừa mới qua, Việt Nam đã tăng trưởng kinh tế giàn trải theo chiều rộng. [ 197 ] Tuy nhiên, sự tăng trưởng kinh tế hầu hết theo chiều rộng cũng như bất kể một chủ trương nào cũng đều có những hạn chế của nó. Phát triển kinh tế theo chiều rộng thường thì yên cầu vốn góp vốn đầu tư cao và giàn trải. Do vậy, hiệu suất cao vốn góp vốn đầu tư khó hoàn toàn có thể cao, biểu lộ chỉ số ICOR của Việt Nam mặc dầu có được cải tổ nhưng vẫn ở mức cao so với những nước trong khu vực và quốc tế. Hiệu quả góp vốn đầu tư không cao và giàn trải được tích tụ qua những năm là nguyên do hầu hết làm cho lạm phát kinh tế tăng cao vào những năm 2008 – 2011. [ 197 ] Để đạt đến một mức thu nhập trung bình đầu người tương tự với một nền kinh tế khác trong khu vực Việt Nam sẽ cần một lượng vốn góp vốn đầu tư lớn hơn. Do góp vốn đầu tư thiếu hiệu suất cao nên ngân sách công nghiệp hóa tại Việt Nam sẽ lớn hơn những nước trong khu vực và trên quốc tế. Nhu cầu góp vốn đầu tư lớn dẫn đến thực trạng góp vốn đầu tư vượt xa năng lực tích góp của nền kinh tế, thâm hụt ngân sách luôn ở mức cao. Để bù đắp phần thiếu vắng phải trông cậy vào góp vốn đầu tư quốc tế và vay nợ quốc tế. Thực tế này đã làm cho nợ vương quốc và nợ công quốc tế tăng nhanh trong những năm 2006 – 2012, mặc dầu vẫn trong ngưỡng bảo đảm an toàn nhưng cũng đến lúc phải thận trọng. [ 197 ]Trong nhiều năm Việt Nam đã không có một kế hoạch công nghiệp hóa rõ ràng và hiệu suất cao, không xác lập được đâu là những ngành cần tập trung chuyên sâu những nguồn lực để tăng trưởng. Việc lôi cuốn vốn góp vốn đầu tư quốc tế cũng không có khuynh hướng và không chăm sóc đến hiệu ứng lan tỏa của vốn góp vốn đầu tư quốc tế mà chỉ cốt lôi cuốn càng nhiều vốn càng tốt để tạo ra tăng trưởng kinh tế. Chính thế cho nên nền kinh tế tăng trưởng về lượng được đo bằng tăng trưởng GDP nhưng không có sự biến hóa lớn về chất. Một nguyên do quan trọng khiến trong hơn 30 năm Đổi Mới Việt Nam không hề công nghiệp hóa là những hoạt động giải trí đầu tư mạnh, đặc biệt quan trọng là đầu tư mạnh nhà đất, chiếm lợi thế chứ không phải góp vốn đầu tư để tạo ra giá trị ngày càng tăng [ 198 ]. Tuy nhiên Việt Nam vẫn chưa phát hành thuế gia tài để giảm thiểu hoạt động giải trí đầu tư mạnh trên thị trường gia tài nhằm mục đích hướng nguồn vốn vào những hoạt động giải trí sản xuất và làm tăng thời cơ sở hữu tài sản của đa phần dân chúng [ 199 ]. Nước Hàn mất hơn 30 năm để công nghiệp hóa [ 200 ], Việt Nam chắc như đinh sẽ cần nhiều thời hạn hơn thế .

Kết luận số 02-KL/TW của Bộ Chính trị đã chỉ rõ nguyên nhân: “Về khách quan, do tác động tiêu cực của tình hình kinh tế thế giới; về chủ quan là do những hạn chế, yếu kém vốn có của nền kinh tế, mô hình tăng trưởng và cơ cấu kinh tế chậm được khắc phục, bị tích tụ nặng nề hơn trong những năm phải đối phó với tình trạng suy giảm kinh tế và do một số hạn chế trong quản lý, điều hành của các cấp. Đây cũng chính là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng trong nhiều năm qua, nước ta luôn phải đối mặt với tình trạng lạm phát cao và kinh tế vĩ mô không vững chắc, gay gắt hơn các nước trong khu vực.“[201]

[202]Sản lượng trung bình đầu người của Việt Nam so với Trung Quốc và quốc tế. Nguồn : Ngân hàng quốc tếMặc dù Việt Nam đã bước vào ngưỡng của những nước có mức thu nhập trung bình thấp, nhưng cấu trúc hạ tầng của nền kinh tế còn nhiều chưa ổn và yếu kém. [ 197 ]. Tâm lý thỏa mãn nhu cầu khá thông dụng trong dân cư cũng như những nhà chỉ huy ; xung đột quyền lợi và nghĩa vụ của những nhóm người trong xã hội trỗi dậy, xen kẽ và ràng buộc lẫn nhau, ngưng trệ những quy trình cải cách trong nền kinh tế ; tham ô, tham nhũng đã bóp méo những quan hệ của đời sống kinh tế xã hội. [ 197 ] Năng lực thể chế yếu khiến Việt Nam không hề hoạch định và thực thi chủ trương tốt, không hề sử dụng có hiệu suất cao những nguồn lực của mình. Một tìm hiểu cho thấy, ở Việt Nam, trung bình để kiếm được 1 đồng doanh thu thì doanh nghiệp phải hối lộ cho nhân viên cấp dưới công quyền 1,02 đồng. Đây là một trong những nguyên do lý giải tại sao theo tìm hiểu của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam thì quy mô trung bình của doanh nghiệp Việt Nam năm năm ngoái chỉ bằng 50% năm 2005. Bà Phạm Chi Lan cho rằng những chuyên viên của Ngân hàng Thế giới nhận xét Việt Nam có lẽ rằng là quy mô đặc biệt quan trọng nhất trên quốc tế vì nhận quá nhiều vốn vẫn không trở thành nước tăng trưởng nổi nên chỉ hoàn toàn có thể gọi là nước không chịu tăng trưởng [ 203 ] .Kinh tế Việt Nam còn có 1 số ít sống sót, làm giảm vận tốc tăng trưởng trong dài hạn. [ 204 ] Trong những năm vừa mới qua khi lạm phát kinh tế ngày càng tăng, kinh tế vĩ mô có nhiều biểu lộ không không thay đổi, góp vốn đầu tư trực tiếp quốc tế đã chững lại, góp vốn đầu tư quốc tế gián tiếp cũng nhỏ giọt. [ 197 ] Sau khủng hoảng kinh tế – kinh tế tài chính quốc tế, mặc dầu đã có tín hiệu hồi sinh tuy nhiên những nền kinh tế lớn tăng trưởng còn chậm, không rõ nét và còn tiềm ẩn nhiều rủi ro đáng tiếc, những luồng vốn góp vốn đầu tư đang đổ dồn vào những nước Khu vực Đông Nam Á. Nhiều nước trong khu vực đang phải khó khăn vất vả tìm mọi giải pháp để hấp thụ những luồng vốn này một cách hiệu suất cao nhất, đồng bản tệ của họ liên tục lên giá. Trong khi đó tại Việt Nam, những luồng vốn này phần đông không phát huy tính năng và đồng xu tiền Việt Nam liên tục mất giá. [ 197 ] Ở những thời gian nhất định trong thời hạn qua nhà nước Việt Nam cũng đặt yếu tố không thay đổi kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát kinh tế nhưng không đồng điệu và nhiều khi còn bị đánh đổi lấy những tiềm năng kinh tế khác. Điều này đã làm giảm ý thức của hội đồng những nhà đầu tư, những nhà hỗ trợ vốn vào môi trường tự nhiên góp vốn đầu tư của Việt Nam. Mức xếp hạng tin tưởng góp vốn đầu tư của Việt Nam bị giảm sút. [ 197 ]Tuy nhiên, việc tích cực tham gia một số ít Hiệp định thương mại tự do, đặc biệt quan trọng CPTPP, tạo 1 số ít thời cơ cho Việt Nam, đặc biệt quan trọng là góp vốn đầu tư và xuất khẩu, nhưng cũng tạo ra nhiều sức ép cạnh tranh đối đầu. Với Việt Nam, truyền thông online trong nước cho hay, tham gia CPTPP sẽ giúp Việt Nam có thời cơ cải tổ can đảm và mạnh mẽ về thế chế, nâng cao năng lượng và trình độ của nền kinh tế, tạo cú hích không chỉ cho tái cơ cấu tổ chức kinh tế, góp vốn đầu tư, công nghiệp, mà còn giúp Việt Nam có đã đẩy tới những cải cách về xã hội, thị trường, thậm chí còn chính trị. Riêng về mặt kinh tế, tham gia CPTPP được cho là thời cơ giúp Việt Nam tăng trưởng và củng cố tăng trưởng kinh tế, xuất khẩu can đảm và mạnh mẽ, giảm chịu ràng buộc vào những vương quốc trong khu vực mà lâu nay Việt Nam được cho là bị thâm hụt mậu dịch, nhập siêu, đặc biệt quan trọng tương quan tới quan hệ mậu dịch, kinh tế song phương với Trung Quốc, cường quốc thứ hai về kinh tế toàn thế giới. [ 205 ]

Việt Nam đã bị bỏ lại quá xa bởi các nước khác trong khu vực, cho dù đã đạt được thành tựu tăng trưởng kinh tế cao trong một thời gian dài, theo tính toán của các chuyên gia quốc tế.[206] Giai đoạn 1991-2020, tốc độ tăng trưởng GDP trung bình của Việt Nam đạt 7,14% trong khi Hàn Quốc, trong giai đoạn từ 1961 – 2000, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt khoảng 8%/năm; còn Nhật Bản trong giai đoạn 1955 – 1973 đạt tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 9,4%/năm. Giáo sư kinh tế Trần Thọ Đạt cho rằng “Nhìn chung, so sánh giữa hai nước Hàn Quốc và Malaysia, Việt Nam đang tụt hậu khoảng 30 – 35 năm, với Trung Quốc chúng ta tụt hậu khoảng 20 năm“.[207] Do nền kinh tế Việt Nam phụ thuộc vào vốn đầu tư nước ngoài nên thu nhập quốc dân phản ánh nội lực của Việt Nam luôn thấp hơn mức GDP mà nước này đạt được. Trong những nước có nền kinh tế thị trường và cùng chịu ảnh hưởng của Nho giáo thì Việt Nam có thu nhập bình quân đầu người và trình độ kinh tế – xã hội thấp nhất. Nền tảng kinh tế – kỹ thuật cũng như chất lượng con người của Việt Nam đều yếu hơn các nước còn lại. Tuy nhiên tâm lý thỏa mãn với những thành tựu đã đạt được trong dân chúng và giới cầm quyền khá phổ biến. Việt Nam thiếu khát vọng, quyết tâm và tầm nhìn để trở thành cường quốc kinh tế như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan. Ông Vũ Minh Khương cho rằng Trung Quốc tiến rất nhanh vì vậy Việt Nam không thể có sự lựa chọn nào khác là phải tự trỗi dậy để tồn tại. Theo ông “họ ở ngay bên cạnh mình mà họ làm được mà mình không làm được là tính chính danh của Đảng bị giảm sút. Cho nên chính Đảng cũng phải cải cách để ngang bằng trong một chừng mực nào đó“[208].

Cơ sở hạ tầng và môi trường tự nhiên góp vốn đầu tư

Ngân sách chi tiêu vận tải đường bộ ở Việt Nam cao hơn nhiều so với những nước trong khu vực. Việt Nam chưa có cảng biển mang tầm cỡ quốc tế. Điều này tác động ảnh hưởng không nhỏ đến chi phí sản xuất sản phẩm & hàng hóa ở Việt Nam, vì phải luân chuyển qua cảng trung gian. Vấn đề chưa ổn trong hạ tầng lúc bấy giờ là thiếu một quy hoạch tăng trưởng đồng nhất, ngân sách góp vốn đầu tư cao, chất lượng góp vốn đầu tư thấp và thất thoát lớn trong quy trình góp vốn đầu tư. [ 204 ]Tình trạng ùn tắc giao thông vận tải, giá đất cao, thiết kế xây dựng hạ tầng, đường giao thông vận tải đắt đỏ tại những đô thị lớn như TP. hà Nội Thành Phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh là một trong những bước cản lớn cho tăng trưởng của hai thành phố lớn nhất cả nước. [ 204 ]Theo Ngân hàng Thế giới, một trong những trở ngại khác của môi trường tự nhiên góp vốn đầu tư là thủ tục hành chính còn quan liêu. Trong Báo cáo ” Môi trường Kinh doanh 2008 ” của Ngân hàng Thế giới và Tập đoàn Tài chính Quốc tế, Việt Nam đứng thứ 91 trong số 178 nền kinh tế về mức độ thuận tiện kinh doanh thương mại, trong khi Trung Quốc đứng thứ 83 và Vương Quốc của nụ cười thứ 15. [ 209 ]

Năm 2012, Tạp chí kinh doanh Forbes của Mỹ đánh giá về thực trạng kém hấp dẫn của Việt Nam, số doanh nghiệp nước ngoài rời Việt Nam nhiều hơn số công ty tới đây làm ăn, trong khi giới chức Việt Nam đổ lỗi cho khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 hơn là thực trạng tham nhũng, nổ bong bóng tài chính và bất động sản, quyết định đầu tư kém cỏi của các doanh nghiệp nhà nước và khả năng quản lý kinh tế vĩ mô yếu kém của chính phủ Việt Nam. Tuy nhiên, bài của tạp chí Forbes cũng cho hay trong khi một số công ty cắt giảm đầu tư tại Việt Nam thì các nhà sản xuất của Hong Kong lại chuyển đầu tư từ Trung Quốc sang Việt Nam. Các công ty Nhật duy trì mức đầu tư không đổi và đang tìm kiếm cơ hội chuyển đầu tư từ Thái Lan sang Việt Nam.[210].

Chất lượng tăng trưởng

Tại Hội thảo ” Chất lượng tăng trưởng kinh tế Việt Nam 2001 – 2010 và xu thế tới năm 2020 ” vừa diễn ra 24/2/2011 tại TP.HN, theo nhìn nhận, yếu tố chuyển dời cơ cấu tổ chức kinh tế cho tới chưa đạt, khối dịch vụ mới chỉ chiếm 40 % GDP so với kì vọng 42 % được Quốc hội đề ra ; GDP trung bình đầu người tuy có sự tân tiến, nhưng so với những nước cùng trình độ tăng trưởng thì không đạt chỉ tiêu ; Đóng góp của TFP ( hiệu suất những yếu tố tổng hợp ) vào tăng trưởng vẫn còn thấp, trong khi vẫn cần rất nhiều vốn ; Hệ số ICOR kém hiệu suất cao so với nhiều nước ; hiệu suất cao kinh tế và hiệu suất lao động cũng rất thấp ; năng lượng cạnh tranh đối đầu còn nhiều yếu kém … [ 211 ] Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam phần nhiều nhờ vào vào tăng vốn góp vốn đầu tư và tăng số lượng lao động. Chất lượng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam còn thấp và chưa đạt được độ vững chắc. Chất lượng tăng trưởng kinh tế thấp bộc lộ ở sự vận động và di chuyển cơ cấu tổ chức kinh tế chậm, tính hiệu suất cao của kinh tế thấp, đồng thời, sức cạnh tranh đối đầu của nền kinh tế còn yếu. [ 212 ]Chất lượng tăng trưởng thấp còn biểu lộ qua chỉ số ICOR cao cơ cấu tổ chức trong nền kinh tế thiếu tính bền vững và kiên cố. Tỷ lệ góp vốn đầu tư trên GDP của Việt Nam luôn ở mức cao so với những nước trong khu vực. ICOR càng cao đồng nghĩa tương quan với hiệu suất cao góp vốn đầu tư trong nền kinh tế càng thấp. [ 213 ] Chất lượng tăng trưởng thấp lê dài là tiền đề gây nên lạm phát kinh tế, khủng hoảng cục bộ và suy thoái và khủng hoảng kinh tế. [ 197 ] Chất lượng tăng trưởng thấp đang rình rập đe dọa đến tính không thay đổi và sự vững chắc tăng trưởng kinh tế trong tương lai. [ 197 ]

Cơ cấu kinh tế

Cơ cấu kinh tế Việt Nam không hài hòa và hợp lý biểu lộ ở cơ cấu tổ chức chiếm hữu, khi gia tài và góp vốn đầu tư tập trung chuyên sâu quá lớn vào khối doanh nghiệp nhà nước, trong khi khối này hoạt động giải trí không hiệu suất cao. Sự chưa ổn trong cơ cấu tổ chức nền kinh tế còn được bộc lộ qua việc lựa chọn ngành trong kế hoạch tăng trưởng công nghiệp chưa tận dụng được lợi thế cạnh tranh đối đầu của Việt Nam đang có. [ 214 ]Chính sách tăng trưởng công nghiệp Việt Nam không tạo ra được sự link giữa những doanh nghiệp để thôi thúc những ngành công nghiệp phụ trợ tăng trưởng. Nhiều dự án Bất Động Sản FDI góp vốn đầu tư vào Việt Nam chỉ nhằm mục đích khai thác nhân công giá rẻ và những pháp luật lỏng lẻo về thiên nhiên và môi trường hay chỉ tận dụng chủ trương bảo lãnh và khuyễn mãi thêm của nhà nước để tìm kiếm doanh thu không tạo ra được hiệu ứng lan tỏa đề thôi thúc sự tăng trưởng kinh tế. [ 215 ]

Chất lượng của nguồn lao động

Một trong những trở ngại của nền kinh tế Việt Nam là thiếu nguồn nhân lực có trình độ [ 209 ]. Nguồn lao động của Việt Nam dồi dào, trẻ, có trình độ học vấn nhưng thiếu kỹ năng và kiến thức và kinh nghiệm tay nghề. Nhiều dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư của Việt Nam không phát huy được những lợi thế này. [ 216 ]Chất lượng nhân lực không cao và chậm vận dụng những văn minh khoa học công nghệ tiên tiến khiến cho hiệu suất lao động thấp, sức cạnh tranh đối đầu của hàng hóa kém, giá trị ngày càng tăng của những loại sản phẩm chưa cao. Trên thực tiễn, quy trình đưa tác nhân nguồn cung lao động vào nền kinh tế Việt Nam phụ thuộc vào rất nhiều vào những quy trình kinh tế – kinh tế tài chính khác, cũng như chu kỳ luân hồi sản xuất kinh doanh thương mại, không trọn vẹn do ý chí áp đặt được. [ 213 ]Nguồn nhân lực giá rẻ không còn được xem là lợi thế cạnh tranh đối đầu của Việt Nam. Chất lượng nguồn nhân lực thấp trở thành một rào cản tăng trưởng kinh tế. Số người lao động qua đào tạo và giảng dạy đang chiếm một tỷ suất thấp, chất lượng cũng chưa phân phối được những việc làm yên cầu kỹ năng và kiến thức và kiến thức và kỹ năng. Đào tạo ĐH và nghề vẫn chưa theo sát với nhu yếu tuyển dụng của doanh nghiệp. Vì vậy, yếu tố nhân lực là một trở ngại lớn so với nhiều doanh nghiệp quốc tế muốn góp vốn đầu tư vào Việt Nam. [ 204 ]

Chính sách kinh tế tài chính và tiền tệ

Nợ quốc tế của nhà nước cao, rủi ro đáng tiếc vỡ nợ là có. Việt Nam bị những tổ chức triển khai nhìn nhận tin tưởng hạ thấp mức độ bảo đảm an toàn xuống ” rủi ro đáng tiếc cao “. [ 217 ] Tính tới tháng 3 năm 2011, Việt Nam là một trong 20 nước có năng lực vỡ nợ lớn nhất trên quốc tế. [ 218 ] Thị phần sàn chứng khoán trong thời hạn 2 năm 2009 – 2010 suy giảm mạnh. [ 219 ] Thâm hụt cán cân thương mại, nhập siêu ở mức cao và trở thành căn bệnh kinh niên của nền kinh tế. [ 197 ] Việt Nam bị mắc phải ba yếu tố tương quan : thâm hụt ngân sách nặng nề, nhập siêu dẫn tới thâm hụt thông tin tài khoản vãng lai, và dự trữ ngoại tệ quá mỏng dính. Chính thế cho nên, lạm phát kinh tế luôn là yếu tố nhức nhối. nhà nước không hề không thay đổi được tỷ giá, một nguyên do dẫn tới lạm phát kinh tế cao. [ 213 ] Trong vòng 5 năm ( 2006 – 2010 ), tính cộng dồn đơn thuần, lạm phát kinh tế đã tăng gần 60 % trong khi tổng tăng trưởng GDP chỉ đạt 35,1 %. Hàng năm nhà nước Việt Nam đều phải nỗ lực rất lớn trong quản lý để kiềm chế lạm phát kinh tế, không thay đổi vĩ mô. Các giải pháp thực thi đa phần đều mang tính thời gian ngắn, tình thế ( chữa cháy ), nặng về hành chính, chưa tập trung chuyên sâu giải quyết và xử lý những yếu tố cơ bản như cơ cấu tổ chức, hiệu suất cao và sức cạnh tranh đối đầu. [ 220 ]

Quản lý kinh tế

Việt Nam tăng trưởng không vững chắc là do thiếu tư duy kinh tế và quyết tâm chính trị đủ mạnh. [ 211 ] Rất nhiều chủ trương của Việt Nam thuộc dạng lỗi thời so với những nước Khu vực Đông Nam Á, không riêng gì riêng những chủ trương về kinh tế, giáo dục hay khoa học công nghệ tiên tiến. [ 211 ] Theo East Asian Bureau of Economic Research, không ổn định trong nền kinh tế vĩ mô của Việt Nam đã làm suy yếu tính cạnh tranh đối đầu và hiệu suất cao kinh tế của vương quốc này. Và sự không ổn định trong nền kinh tế vĩ mô của Việt Nam không chỉ là một xáo động thời gian ngắn mà thực sự là một yếu tố nghiêm trọng có mạng lưới hệ thống, bắt nguồn từ sự thiếu hiểu biết về những khái niệm, nguyên tắc tăng trưởng cũng như sự thiếu vắng về nỗ lực mang tính kế hoạch nhằm mục đích kiến thiết xây dựng một nền quản trị hiệu suất cao. [ 221 ] Các Kế hoạch 5 năm và Chiến lược 10 năm không đưa ra được một tầm nhìn công nghiệp đồng nhất khiến nhiều câu hỏi chủ trương quan trọng vẫn chưa được vấn đáp như vai trò của những khu vực kinh tế trong tương lai ; về sự lựa chọn giữa xu thế xuất khẩu và thay thế sửa chữa nhập khẩu và về khoanh vùng phạm vi và quy mô của tương hỗ chính thức dành cho những ngành công nghiệp. Quy hoạch tăng trưởng ngành của những ngành công nghiệp không có những nguyên tắc chung được chỉ huy từ cấp cao hơn. Đầu tư tư nhân và viện trợ chính thức đổ vào mà không biết đúng mực Việt Nam sẽ ở đâu trong một vài thập kỷ tới. Việt Nam không chỉ ra một cách rõ ràng phương pháp mà Việt Nam muốn sử dụng để thôi thúc những ngành công nghiệp trong khi muốn thôi thúc những ngành công nghiệp này thì phải xem xét thận trọng để thấy rằng đâu là những tiềm năng khả thi, cần tiến hành những kế hoạch và kế hoạch hành vi nào để không vi phạm những cam kết quốc tế. Tỷ lệ những chủ trương không được tiến hành thực thi ở Việt Nam đặc biệt quan trọng cao do sự chậm chễ trong việc sẵn sàng chuẩn bị ” chi tiết cụ thể tiến hành “, do không có ngân sách thiết yếu, do thiếu nhân lực và trang thiết bị, do thiếu sự ủng hộ từ hội đồng doanh nghiệp và do thiếu năng lực cũng như sự chăm sóc của những bộ ngành có nghĩa vụ và trách nhiệm. Khả năng hoạch định chủ trương cũng bị tác động ảnh hưởng bởi sự xuống cấp trầm trọng trầm trọng về đạo đức và phẩm chất của những công chức chính phủ nước nhà khiến cho người tài nhanh gọn rút lui sang những khu vực kinh tế khác trong khi khu vực công rất khó tuyển dụng hoặc giữ chân những người có phẩm chất và động cơ tốt. [ 222 ]Về kinh doanh thương mại, hàng loạt những đại doanh nghiệp nhà nước như Tập đoàn Sông Đà, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam ( Petro Vietnam ), Tập đoàn Điện lực Việt Nam ( EVN ), Tập đoàn Viễn thông Quân đội ( Viettel ), Ngân hàng Nông nghiệp và tăng trưởng Nông thôn ( Agribank ) bị chính thanh tra của cơ quan chính phủ phát hiện sai phạm gây tổn thất nặng nề. Việc góp vốn đầu tư thua lỗ của những doanh nghiệp nhà nước độc quyền dẫn đến chính người dân và những người đóng thuế sẽ phải bỏ tiền của mình ra để trả nợ cho những sai phạm kinh tế làm lỗ tới hàng tỷ đôla gây ra bởi những tập đoàn lớn, tổng công ty của Nhà nước [ 223 ] .Năm 2012, theo nghiên cứu và điều tra của tổ chức triển khai nghiên cứu và điều tra Brookings của Mỹ, người Việt Nam có gánh nặng thuế và ngân sách cao bậc nhất khu vực. Việt Nam có tỷ lệ dân nghèo ( người có thu nhập dưới 2 USD / ngày ) chiếm 18,2 % dân số ; những tầng lớp trung lưu ( thu nhập trên 5.600 USD / năm ) chỉ chiếm 5,6 % dân số. [ 224 ] Các tập đoàn lớn nhà nước cốt lõi của nền kinh tế Việt Nam kinh doanh thương mại theo kiểu ” lời ăn, lỗ dân chịu ” [ 225 ], nhiều doanh nghiệp bị thua lỗ nặng [ 226 ] như Vinashin ( nợ từ 80.000 đến 120.000 tỷ đồng ) [ 227 ] [ 228 ], Vinalines ( nợ hơn 43.000 tỉ ) [ 229 ], VINACONEX ( nợ nghìn tỷ ) [ 230 ], EVN [ 231 ], Petro Vietnam [ 232 ] …. Tổng số nợ của những doanh nghiệp nhà nước lúc bấy giờ là trên 50 tỷ USD. Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu của những Doanh nghiệp Nhà nước là 1,36 lần, chưa bằng 1 nửa so với pháp luật là 3 lần, nhưng trong số này có 30/85 tập đoàn lớn có chỉ số này vượt quá 3 lần. Giải pháp cốt lõi nhất là cần phải có chế tài can đảm và mạnh mẽ hơn nữa để buộc những doanh nghiệp nhà nước công khai minh bạch, minh bạch thông tin. [ 233 ] .Việc phân bổ ngân sách và góp vốn đầu tư tăng trưởng giữa những địa phương không tính đến hiệu suất cao của nền kinh tế. Chẳng hạn năm năm nay thu ngân sách của TP.HN chỉ bằng 57 % thành phố Hồ Chí Minh nhưng chi ngân sách trung bình đầu người của Thành Phố Hà Nội lại cao hơn thành phố Hồ Chí Minh đến 38 % trong khi thành phố Hồ Chí Minh là TT công nghiệp và kinh tế tài chính lớn nhất nước còn Thành Phố Hà Nội chỉ là TT hành chính. Trong 800 km đường cao tốc được kiến thiết xây dựng tại Việt Nam thì Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ và Tây Nguyên chỉ có chưa đến 100 km, phần nhiều còn lại nằm ở miền Bắc. Hậu quả là vùng kinh tế trọng điểm phía Nam tăng trưởng chậm lại kéo theo hàng loạt nền kinh tế mất dần động lực tăng trưởng. [ 234 ]

Biến đổi khí hậu

Theo Báo cáo Chỉ số Rủi ro khí hậu toàn thế giới ( CRI ) 2020 do Germanwatch công bố, trong tiến trình 1999 – 2018, Việt Nam đứng ở vị trí thứ 6 trong số những vương quốc chịu tác động ảnh hưởng xấu đi nhất của đổi khác khí hậu. Với tổng số 226 vụ do thiên tai gây ra trong 20 năm qua, trung bình mỗi năm Việt Nam có 285 người thiệt mạng và chịu thiệt hại khoảng chừng 2 tỷ USD. [ 235 ]Báo cáo ” Thích ứng để thành công xuất sắc : Đánh giá tác động ảnh hưởng của biến hóa khí hậu so với doanh nghiệp Việt Nam ” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam ( VCCI ) phối hợp Quỹ châu Á tại Việt Nam với sự tương hỗ của Quỹ UPS thuộc Tập đoàn chuyển phát nhanh quốc tế UPS ( Hoa Kỳ ) cho thấy, trong số 10356 doanh nghiệp tham gia khảo sát, tỷ suất doanh nghiệp lựa chọn bị tác động ảnh hưởng bởi biến hóa khí hậu tương đối nhiều / rất nhiều cao nhất trong việc bị gián đoạn sản xuất kinh doanh thương mại ( 54 % ). Kế đến là hiệu suất lao động bị giảm do thời tiết khắc nghiệt và suy giảm lệch giá ( đều ở mức 51 % ). [ 236 ]Nếu mực nước biển dâng thêm 1 m, ước tính khoảng chừng 40 % diện tích quy hoạnh đồng bằng sông Cửu Long, 11 % diện tích quy hoạnh đồng bằng sông Hồng và 3 % diện tích quy hoạnh của những tỉnh khác thuộc vùng ven biển sẽ bị ngập. Ngập lụt sẽ làm mất đất canh tác ở hai khu vực nông nghiệp quan trọng nhất của Việt Nam là đồng bằng sông Cửu Long và đồng bằng sông Hồng vì khoảng chừng 80 % diện tích quy hoạnh đồng bằng sông Cửu Long và 30 % diện tích quy hoạnh đồng bằng sông Hồng có độ cao dưới 2,5 m so với mực nước biển. Hiện tại, diện tích quy hoạnh đất gieo trồng của Việt Nam là khoảng chừng 9,4 triệu ha ( trong đó có 4 triệu ha đất trồng lúa ). Tính trên khoanh vùng phạm vi cả nước, Việt Nam sẽ bị mất đi khoảng chừng hơn 2 triệu ha đất trồng lúa ( khoảng chừng 50 % ) nếu mực nước biển dâng thêm 1 m. Việt Nam sẽ có rủi ro tiềm ẩn đương đầu với thực trạng thiếu lương thực trầm trọng vào năm 2100 vì mất đi khoảng chừng 21,39 % sản lượng lúa ( mới tính riêng cho vùng đồng bằng sông Cửu Long ) [ 237 ]Tháng 6 năm 2020, Ban giám đốc Ngân hàng Thế giới đã phê duyệt khoản vay từ Thương Hội tăng trưởng quốc tế ( IDA ) với tổng mức cam kết 84,4 triệu Mỹ kim tương hỗ nhà nước Việt Nam triển khai cải cách chủ trương đa ngành nhằm mục đích tăng cường năng lực ứng phó với biến hóa khí hậu trên cơ sở bảo vệ những nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên, tăng trưởng giao thông vận tải và nguồn năng lượng xanh. Khoản vay tương hỗ ngân sách thực thi chủ trương về đổi khác khí hậu và tăng trưởng xanh có tiềm năng giúp củng cố và lan rộng ra những hiệu quả đạt được trong Chương trình tương hỗ ứng phó biến hóa khí hậu năm nay – 2020. [ 238 ]

Dự báo kinh tế

Năm năm trước, Việt Nam đứng thứ 32 về xếp hạng GDP theo thống kê của IMF. Với đà tăng trưởng dự kiến từ 4,5 – 5 %, Việt Nam sẽ đứng thứ 24 vào năm 2030 và đến năm 2050 sẽ nằm ở vị trí 20, đứng sau Đất nước xinh đẹp Thái Lan ( thứ 18 ) [ 239 ]Tháng 7 năm 2020, viện Nghiên cứu kinh tế và chủ trương ( VEPR ) dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2020 là 3,8 % so với ngữ cảnh cơ sở và 2,2 % với ngữ cảnh bất lợi. [ 240 ] Tháng 9 năm 2020, Ngân hàng Phát triển châu Á công bố báo cáo giải trình Cập nhật Triển vọng Phát triển châu Á 2020 cho biết Việt Nam dự kiến tăng trưởng 1,8 % trong năm 2020 và bật tăng lên mức 6,3 % trong năm 2021. [ 241 ]Theo báo cáo giải trình Triển vọng kinh tế toàn thế giới được công bố của Oxford Economics được chuyển nhượng ủy quyền bởi ICAEW ( The Institute of Chartered Accountants in England and Wales ), triển vọng hồi sinh kinh tế của Việt Nam trong toàn cảnh đại dịch Covid-19 là tươi đẹp nhất trong khu vực Khu vực Đông Nam Á và Việt Nam sẽ là nền kinh tế duy nhất ở khu vực đạt mức tăng trưởng dương trong năm 2020. [ 242 ]Cùng với Nigeria, Việt Nam được xem là nằm trong số những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất từ nay tới 2050. Dự báo của PricewaterhouseCoopers ( PwC ) cho thấy nhìn nhận của hãng này về GDP tính theo cân đối nhu cầu mua sắm. Với thống kê giám sát này, Trung Quốc rõ ràng sẽ là nền kinh tế lớn nhất quốc tế vào năm 2030, trong khi Ấn Độ sẽ tranh giành vị trí thứ hai với Hoa Kỳ vào năm 2050. Trong khi đó, Anh sẽ bị loại ra ngoài nhóm 10 nước có nền kinh tế lớn nhất vào năm 2050, xếp thứ 11. Vị trí thứ 10 vào 2050 thuộc về Đức, hiện đang đứng thứ 5, tức là sẽ bị tụt hạng .

Số liệu

Lịch sử

Trước năm 1848

Trước 1954

Giai đoạn 1954 – 1976

Giai đoạn 1976 – 1986

Giai đoạn 1986 – 2006

Giai đoạn 2006 – nay

Đặc điểm

Hệ thống kinh tế

Các chỉ số

Cơ cấu kinh tế

Địa lý kinh tế

Kinh tế vĩ mô – kinh tế tài chính

Kinh tế đối ngoại – hội nhập kinh tế

Khu vực kinh tế phi chính thức

Ngoại thương

Xuất nhập khẩu

Phòng vệ thương mại

Hiệp định thương mại

Cơ sở hạ tầng

Logistics

Chỉ số kinh tế

Số liệu thống kê

Các yếu tố lúc bấy giờ

Cơ sở hạ tầng và môi trường tự nhiên góp vốn đầu tư

Chất lượng tăng trưởng

Cơ cấu kinh tế

Chất lượng của nguồn lao động

Chính sách kinh tế tài chính và tiền tệ

Quản lý kinh tế

Biến đổi khí hậu

Dự báo kinh tế

Chú thích

Xem thêm

Liên kết ngoài

Tin liên quan

Leave a Comment Cancel Reply